ABD'de nasıl ev alınır? Mortgage nedir? Emlak işleri nasıl yürütülür?

Mortgage Uzmanı Tunçtan Ayan ve Emlak Danışmanı Sophia Furtun, Amerika Birleşik Devletleri’nden ev almak isteyenlerin ne yapması gerektiğini anlattı. ABDPost.Com New York Temsilcisi Özlem Özgüt Yörekli’nin konuğu olan Ayan ve Furtun, turistler dahil herkesin Amerika Birleşik Devletleri’nden ev alabileceğini aktardı. Kredi faizlerine de değinen Ayan, “Türkiye'den yatırımcılar da her zaman buradan ev alabilir. Yeter ki vizeler olsun ve yüzde 25 peşinatları olsun. Dolayısıyla Türkiye'den yatırımcılar da buradan yatırım için ev alabilirler” ifadelerini kullandı.

TÜRKLERİN TERCİHİ WAYNE

New Jersey Wayne’de bir evi tanıtan Emlak Danışmanı Furtun, “Geçen sene Wayne’e 350 Türk ailesi taşındı. Çünkü 2 tane Türk okulu var, bir tane de ayrı bir Müslüman okulu var. O yüzden çok tercih edilen bölge. Bölge olarak rahat bir yer. Beş yıldızlı restoranların, marketlerin olduğu bir yer ve bu sitenin tek girişi, tek çıkış var. O yüzden çocukların çok rahatlıkla bisiklet bindiği, hareket ettiği, birbiriyle oynamak için gece bile yürüdüğü bir site. Türkler de bu sebeplerden tercih ediyor” dedi.

“EV ALMAK İÇİN DOĞRU BİR ZAMAN”

Amerika Birleşik Devletleri’nde ev almak için doğru bir zaman olduğunu işaret eden Mortgage Uzmanı Ayan, “Şu an aslında çok doğru bir zaman çünkü faiz oranları tüm dünyada olduğu gibi burada da biraz yükseldi. O yüzden şu an alıp ileride yapılandırmak çok avantajlı. Çünkü faiz onlar düştüğünde bir anda ev fiyatları da yükselecek. Bu nedenle evet, çok doğru bir zaman. Türkiye'den yatırımcılarda her zaman buradan ev alabilir. Yeter ki vizeler olsun ve yüzde 25 peşinatları olsun. Türkiye'den yatırımcılar da buradan yatırım için ev alabilirler” ifadelerini kullandı.

BEYAZ EŞYALAR FİYATA DAHİL

Furtun, Türkiye’nin aksine Amerika Birleşik Devletleri’nde ev alındığında ya da kiralandığında beyaz eşyalarının evin içinde olduğuna dikkat çekerek, “Buranın Türkiye'den tek farkı, bir evi aldığınız zaman yüzde 99 bütün beyaz eşyalar dahil geliyor. Kiralık veya satılıkta aynı sistem uygulanıyor. Mikrodalgası fırını, bulaşık makinesi, buzdolabı listede yazmadığı sürece bu fiyata dahil değildir anlamına gelir” dedi. 

FAİZ FARKI YOK 

Mortgage’dan herkesin faydalanabileceğini belirten Ayan, “Şöyle aslında herkese göre program var. Turist bile Türkiye'den alabilirken burada da birçok vize sahibi mortgage alabiliyor. Diyelim eskiden başvuru yaptı, çalışma izni var. Onlar bile alabilir aralarında da fark olmaz. Başvuru yapan bir kişiyle bir Amerikan vatandaşı arasında faiz farkı yok. Bu da Amerika'nın herkese eşit baktığını gösteren bir şey aslında. Türkiye’den ev alanlarda faiz farkı var ama risk fazla olduğu için çünkü Amerika sisteminde değiller” diye konuştu. 

MORTGAGE UZMANI ONAY VERMEDEN EV BAKILAMIYOR

Tunçtan Ayan, mortgage uzmanı olarak ev alacak kişilerin alım gücünü belirlediklerini ve buna göre onay verildiğini vurgulayarak, “Mortgage uzmanının görevi aslında alıcının evraklarına bakıp onun alım gücünü belirlemek ve bunun sonrasında da bir onay yazısı yazmaktır. Yani ben kişinin vergi numaralarına, maaşına, evraklarına bakıp; o kişinin alım gücünü belirliyorum. Bunun sonrasında onay yazarak emlakçılara yönlendiriyorum” dedi. Ayan’ın söylediklerini onaylayan Furtun, “Onay olmadan ben bir emlakçı olarak teklif veremiyorum. O nedenle onay yazısını önceden almak daha faydalı. Evler hızlı satıldığı için onay yazısı gelene kadar ev satılabiliyor” ifadelerini kullandı.

DANIŞMANLIK ÜCRETİNDEN PARA ALINMIYOR

Nakit alımlarda sıkıntı olmadığını belirten Ayan, “Nakit olarak alabilirsiniz ama mortgage kullanmak istiyorsanız mutlaka benim evraklarınıza bakmam lazım. İncelemem ve o mektubu yazmam lazım. Verdiğim hizmetin hiçbir ücreti yok, bir danışmanlık ücreti yok. Benim ücretimi zaten banka ödediği için benim kişiden hiçbir beklentim olmuyor” diye kaydetti.

EMLAK KRİZİ 

İstenen belgelerin 15 yıl önce yaşanan krizden dolayı arttığını belirten Ayan, şunları söyledi: 

“Bundan yaklaşık 15 yıl önce Amerika'da emlak krizi olarak bilinen bir kriz yaşandı. O dönemde insanlar çok kolay mortgage aldı, bunlara bakılmıyordu. O nedenle birçok insana bankalar gücünden çok kredi verdi. Onlar da ödeyemeyince bu emlak krizi oluştu ama şu an bunlar yapılıyor ki bu tekrar yaşanmasın. Bu da bir daha bir emlak krizinin olma olasılığını azaltıyor.

FİYAT DÜŞÜŞÜ ÇOK ZOR

Ayan, artan göç dalgası nedeniyle ev fiyatlarında düşüş yaşanmasının zor bir ihtimal olduğunun altını çizere, “Talep çok fazla Amerika'da. Çok da göçmen alındığı için talep giderek artıyor ve yeterli ev yok. O yüzden gittikçe bu talep artıyor ama ev olmadığı için talep orada olmaya devam ediyor. Özellikle New Jersey en az fiyatların düştüğü yer oldu. Tarihte son 50 yıla baktığımızda en değer en az değer kaybeden yer olmuştu. O yüzden burası gerçekten çok göç alan ve çok talep olan bir yer. Burada para kaybetme şansı açıkçası yok” şeklinde konuştu.

EMLAK KOMİSYONU

Furtun, emlak komisyonlarının da Türkiye’den farklı olduğunu belirterek, “Eğer alıcı tarafını temsil ederseniz satıcı tarafı bütün komisyonları veriyor. Yani satıcı emlakçının da alıcı tarafında komisyonlarını sadece ve sadece satıcı veriyor. Yani ben temsil ettiğim alıcıdan hiçbir şekilde para talep etmiyorum. Kiralık eve yerleşecekseniz de kiracı komisyonu veriyor. O da ilk bir aya denk geliyor” dedi.

SATIN ALINMAK İSTENEN EVE TEKLİF VERİLİYOR

Bir ev satın alınmak istendiğinde alıcının teklif verdiğini ve satıcının en yüksek teklifi kabul ettiğini vurgulayan Furtun, şöyle konuştu: 

Ne yazık ki 2022’deki korona virüsten sonra bütün şehir New Jersey’e akın etmeye başlayınca müstakil ev talebi çoğalınca ev fiyatları yükseldi. 2022’den önce 500 bin dolarlık bir eve 450 bin dolardan teklifle ortada bir yerde buluşuyorduk. Kapı çatlak, orası kırık, ondan fiyat düşelim bunu yapalım diye bir sistem vardı ama 2022’den sonra ne yazık ki talep çoğaldığı için 400 bin dolarlık bir eve teklif vermek için 100 bin dolar üstüne çıktığımız zamanlar oldu. Tunç bey burada çok önemli rol oynuyor çünkü bazen onay mektubu dışında bir de sizi mortgage durumuna onaylamış hale getiriyor. Yani aslında 2 buçuk haftalık bir süreci önceden tamamlayıp hazır hale getiriyoruz.” 

ABD’DE NASIL EMLAKÇI OLUNUR?

Amerika Birleşik Devletleri’nde emlakçı olmak için neler gerektiğini aktaran Furtun, “Öncelikle 75 saat bir okula gitmeniz gerekiyor. 75 saat bu pandemi zamanında online oldu ama 75 saatin sonunda sınav var. Burada büyüseniz bile dil olarak da ayrı bir zorluk var. Çünkü emlakçılığın çok ağır bir sınavı var. Kuralları avukat gibi kafanıza kazıya kazıya öğrenmeniz lazım. Ondan sonra emlakçı olabiliyorsunuz. Emlakçıların da kendi numaraları bulunuyor. Numaranız olmadığı zaman hiçbir kapıyı açamıyorsunuz, hiçbir siteye üye olamıyorsunuz, kontrat yazabilmeyi, teklif vermeyi numarasız yapamıyorsunuz ve burada birinin altında çalışmanız gerekiyor. Bir firmanın altında ya da kendinize ait bir firma kurmanız gerekiyor. Emlakçı olabilmek için aldığınız numara aktif değil. Ya kendi şirketiniz olacak ya da bir firmanın altında çalışacaksınız” dedi.