ABD'li Bilim İnsanları Türkiye'de Yaygın Kullanılan İlacı Araştırdı Ölüme Sürüklüyor

Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan yeni bilimsel araştırmalar, Türkiye de dahil olmak üzere birçok ülkede yaygın olarak kullanılan Singulair adlı astım ilacının, bazı hastalarda ciddi zihinsel sağlık sorunlarına yol açabileceğini gösterdi. Singulair, 1998'de piyasaya sürülmüş ve inhaler yerine hap formunda kullanılabilmesi sayesinde hızla popülerleşmişti. Ancak yıllar içinde yapılan çalışmalar, ilacın beyin üzerinde beklenmedik etkiler yaratabileceğini ortaya koydu.

Merck tarafından üretilen ve montelukast olarak da bilinen bu ilaç, başlangıçta neredeyse zararsız olarak tanıtılmıştı. Ancak 2019'dan itibaren, ilacın kullanıcıları arasında depresyon, intihar düşünceleri, uyku bozuklukları ve diğer nöropsikiyatrik sorunların rapor edilmeye başlanmasıyla alarm zilleri çalmaya başladı. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), bu bulgular üzerine montelukastın kutusuna "siyah çerçeveli uyarı" ekledi ve ilacın olası ruh sağlığı etkileri üzerinde daha fazla araştırma yapılması gerektiğini belirtti.

Son dönemde yapılan araştırmalarda, montelukastın beynin psikiyatrik işlevlerde önemli rol oynayan reseptörlerine bağlandığı ve bu bağlanmanın nöropsikiyatrik yan etkilerle ilişkili olabileceği gösterildi. FDA'nin Ulusal Toksikolojik Araştırma Merkezi'nden Jessica Oliphant, montelukastın sinir sisteminde birikerek, özellikle ruh halini, dürtü kontrolünü, bilişi ve uyku düzenini etkileyebilecek potansiyel taşıdığını belirtti.

İlaç üzerindeki bu bulgular, kullanıcıların ilacın zihinsel sağlık üzerindeki etkilerinden şikayetçi olduğu bildirilerin sayısının artmasıyla daha da önemli hale geldi. 2019'dan itibaren FDA, Singulair ve benzer ilaçlarla bağlantılı olarak 82 intihar vakasını veri tabanına kaydetti. Bunlardan 31’i 19 yaş ve altındaki gençlere ait. Birçok aile, ilacın çocukları üzerinde ciddi etkiler yarattığını ve hastaların daha önce herhangi bir ruh sağlığı problemi olmadığı halde bu sorunları geliştirdiklerini ifade etti.

Ancak Merck, ilaçlarının güvenli olduğunu savunarak, Singulair'in yan etkilerinin prospektüste açıkça belirtildiğini ve ilacın faydalarının risklerinden daha ağır bastığını belirtiyor. Yine de yeni bulgular, ilaç kullanımına dair endişelerin giderek arttığını gösteriyor.

Uzmanlar, ilaçların potansiyel etkilerinin daha iyi anlaşılması ve sağlık otoritelerinin bu konuda daha fazla önlem alması gerektiği konusunda uyarıyor.