ABD'nin En Yüksek Ciroya Sahip Şirketleri
Amerika Birleşik Devletleri'nde en yüksek net ciroya sahip olan ilk 10 firmayı Forbes dergisi sıraladı.
28 Eylül 2022 - 13:01
1-Walmart
Walmart Inc. (eskiden Wal-Mart Stores, Inc.) Sam Walton tarafından kurulmuş dünya çapında şubeleri olan bir Amerikan perakende satış yapan mağazalar zinciridir. Amerika Birleşik Devletleri’nin birçok eyaletinde şubeleri vardır. Walmart mağazalar zincirinde büyük çoğunluğu Amerika’da olmak üzere 2,3 milyon insan çalışmaktadır. Walmart’ın en önemli rakipleri MetroAG, Carrefour ve Tesco’dur. Walmart 4263 şubesi 2,3 milyon çalışanı ile Amerika dışında 15 ülkede faaliyet göstermektedir. Bugün Walmart, 24 ülkede ve e-ticaret web sitelerinde 46 başlık altında yaklaşık 10.500 mağaza işletiyor.
Walmart, pandemiden bıkmış müşterilerin daha az perakendeciye yaptığı alışveriş gezilerini konsolide etmesi ve curbside pickup teslim alma teklifinden yararlanmasıyla ABD e-ticaret satışlarının %79 arttığı bir 2020 geçirdi. Curbside pickup ne diyecek olursanız müşterilerin çevrimiçi sipariş vermesini ve bu siparişi mağazadan, depodan veya belirlenmiş teslim alma konumundan teslim almasını sağlıyor. Müşterinin aracını asla terk etmek zorunda kalmaması dışında, çevrimiçi satın almaya, mağazadan teslim almaya benziyor. Pandemi sırasında herkesi güvende tutmak için Curbside pickup seçenekleri sunulmaya başlandı, ancak rahatlığı ve tüketici talebi nedeniyle pandemi sonrasıda kullanıma devam ediliyor.
COVID-19’un gevşemesiyle birlikte Walmart, bu pazar payı kazanımlarını korumaya çalışıyor ayrıca bu harcamalar karları tehlikeye atsa bile, 2021’de geçen yıla göre yaklaşık % 40 daha büyük 14 milyar dolarlık bir sermaye harcaması programına başlandı. Program, gelişmiş bir tedarik zinciri gibi önceliklere odaklanacak; mağaza içi robotlar da dahil olmak üzere otomasyon; siparişi yerine getirme sistemi; ve müşteriler için alışverişi deneyimini geliştirmek.
Merkez: Bentonville, Ark.
Gelirler ($M): 571.962 $
Karlar ($M): 8.020 $
Piyasa Değeri ($M): 388.870 $
Çalışanlar: 2.300.000
2-Amazon
Amazon.com, Inc. Seattle, Washington merkezli, e-ticaret, bulut bilişim, dijital akış, ve yapay zekâya odaklanan çok uluslu bir Amerikan teknoloji şirketidir. Google, Apple, Microsoft, ve Facebook ile birlikte B.D. bilgi teknolojisi endüstrisindeki “En Büyük Beş Şirket” listesinde bulunmaktadır. Şirket, “dünyanın en etkili ekonomik ve kültürel güçlerinden biri” ve “dünyanın en değerli markalarından biri” olarak anılmaktadır. Amazon, 5 Temmuz 1994’te Bellevue, Washington’da Jeff Bezos tarafından kuruldu. Şirket ilk olarak kitapların satıldığı bir çevrimiçi pazar yeri olarak ortaya çıktı, ancak zamanla elektronik araçlar, video oyunları, giyim, mobilya, yiyecek, oyuncak, ve mücevher satacak kadar genişledi.
Dünya çapında bir e-ticaret şirketi olan Amazon, Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık’taki alışveriş yapanların yanı sıra Avustralya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, İrlanda, İtalya, Japonya, Meksika ve İspanya’daki alışveriş yapanlara özel sitelerle 13 ülkede faaliyet göstermektedir. Amazon ayrıca dünya çapında 100’den fazla ülkeye gönderim yapıyor. ABD’ye ek olarak, Amazon Prime için uygun olan diğer ülkeler arasında Avusturya, Avustralya, Belçika, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, İtalya, Japonya, Lüksemburg, Meksika, Hollanda, Suudi Arabistan, Singapur, İspanya, İsveç ve Türkiye’de var. Dünya çapındaki toplam 185 Amazon sipariş karşılama merkezinden 110’u ABD’de bulunuyor ve önümüzdeki birkaç yıl için daha birçok yer planlanıyor.
Amazon’un 2020’deki %38’lik gelir artışı, Seattle şirketini Fortune 500’ün zirvesine yaklaştırdı. Yıllar boyunca para kaybeden Amazon, yıllık 386 milyar dolardan fazla satışlardan 21,3 milyar dolar kâr elde etti. Pandemi herkesi çevrimiçi alışverişe zorlarken, Everything Store büyük kazandı. E-perakendecinin Prime dağıtım ve eğlence hizmeti, toplamda 200 milyondan fazla küresel müşteri için yıldan yıla 50 milyon abone kazandı. CEO Jeff Bezos, önde gelen günlük operasyonlardan ayrılmak için oldukça başarılı bir yılı seçti; 2021’in ikinci yarısında, unvanı şu anda ultra kârlı Amazon Web Hizmetleri biriminin patronu olan Andy Jassy’ye devredecek.
Merkez: Seattle
Gelirler ($M): 457.965 $
Karlar ($M): 26,263 $
Piyasa Değeri ($M): 1.446,821 $
Çalışanlar: 1.468.000
3-Apple
Apple Inc. ya da eski adıyla Apple Computer Inc. merkezi Cupertino’da bulunan; tüketici elektroniği, bilgisayar yazılımı ve kişisel bilgisayar tasarlayan, geliştiren ve satan Amerikan çok uluslu şirkettir. En bilinen donanım ürünleri Mac serisi bilgisayarlar, iPod müzik çalar, iPhone akıllı telefon, iPad tablet bilgisayar ve Apple Watch adlı akıllı saattir. Yazılımları arasında ise macOS ve iOS işletim sistemleri, iTunes medya tarayıcısı, Safari internet tarayıcısı ile iLife ve iWork paketleri yer almaktadır. Şirket 1 Nisan 1976 yılında kurulmuş ve 3 Ocak 1977’de Apple Computer, Inc. adıyla anonim şirket haline gelmiştir.
İsminde yer alan “Computer” (Bilgisayar) kelimesi 9 Ocak 2007’de iPhone tanıtımıyla birlikte tüketici elektroniğine yönelimlerini yansıtması amacıyla kaldırılmıştır. Apple, Samsung Electronics’den sonra ciro açısından dünyanın en büyük ikinci bilgi teknolojileri şirketi; Samsung ve Nokia’dan sonra da dünyanın en büyük üçüncü cep telefonu üreticisidir. Apple Myeongdong’un Güney Kore, Seul’de açıldığı 9 Nisan 2022 itibariyle Apple, yıllar içinde perakende satış noktalarının sayısını ve coğrafi kapsamını dünya çapında 25 ülkede 518 mağazayla genişletti.
Pandemi, Apple için zorluklar yarattığı gibi fırsatlara da yol açtı. CEO Tim Cook mağazaları kapatmak ve mühendisleri eve göndermek zorunda kaldı. Ancak dünyanın her yerindeki Apple müşterileri evden çalışırken ve online eğitim dolayısıyla iPad ve Macintosh bilgisayar satışları şimdiye kadarki en yüksek seviyelerine fırladı. Ve mali yıl geliri de tüm zamanların rekorunu kırarak 275 milyar dolar seviyesine çıktı. Bu, Apple’ın hisse senedi fiyatının yükselmesine yardımcı oldu; 2020’de %80,7 değer kazandı. O yıl sona erdiğinde, yasa düzenleyicler iOS uygulama mağazası üzerindeki gücünü potansiyel olarak kötüye kullandığı için Apple’a odaklandılar.
House Adliye antitröst alt komitesinin Ekim ayındaki raporu, Apple’ın uygulama mağazasında rekabete zarar vermek ve tüketicilerin ödeyeceği fiyatları artırmak için “tekel gücü uyguladığı” sonucuna vardı. Geçtiğimiz hafta ise geç saatlerde yasalaşan yeni Dijital Piyasalar Yasası, büyük teknoloji şirketlerinin hakimiyetini bir dizi ağır yaptırım ve veri paylaşımı dahil olmak üzere yeni kısıtlamalar yoluyla engellemeyi amaçlıyor. Apple, Meta, Google, Amazon ve Microsoft gibi şirketlerin uygulama mağazalarını, reklamcılık, e-ticaret ve mesajlaşma hizmetlerini yönetme biçimlerini yeniden şekillendirmesi bekleniyor.
Yeni kurallar yalnızca “gatekeeper” platformları veya web tarayıcıları ve sosyal medya siteleri gibi tek bir temel “platformda” çalışan 75 milyar Euro veya daha fazla piyasa değerine sahip büyük şirketler için geçerli olacak.
Yasa, AB’nin, başta ABD’li teknoloji şirketleri tarafından sergilenen antitröst veya rekabet karşıtı davranış olarak adlandırdığı davranışlara karşı şimdiye kadarki en büyük düzenleyici hamlesi. Avrupa Parlamentosu için Dijital Piyasalar Yasası müzakerelerini yöneten Avrupa Parlamentosu Alman Üyesi Andreas Schwab, “anlaşma dünya çapında yeni bir teknoloji düzenlemesi çağını başlatıyor” dedi.
Ancak Google ve Apple, mevzuatın inovasyonu ve verimliliği azaltacağını öne sürerek şimdiden karşılık verdiler.
Merkez: Cupertino, Kaliforniya
Gelirler ($M): 378.323 $
Karlar ($M): 100,555 $
Piyasa Değeri ($M): 2.652,865 $
Çalışanlar: 154,000
4-CVS Health
CVS Health Corporation, perakende eczane zinciri CVS Pharmacy’nin sahibi olan bir Amerikan sağlık şirketidir. Şirketin merkezi Woonsocket, Rhode Island’dadır. CVS, 1963’te üç ortak tarafından kuruldu: perakendecilerin sağlık ve güzellik yardım ürün hatlarını yönetmelerine yardımcı olan ana şirket Mark Steven, Inc.’den girişimi büyüten Stanley ve Sidney Goldstein kardeşler ve Ralph Hoagland.
İş, sağlık ve güzellik yardım mağazaları zinciri olarak başladı, ancak birkaç yıl içinde eczaneler eklendi. Büyüme ve genişlemeyi kolaylaştırmak için şirket, bir dizi perakende işletmesini yöneten Melville Corporation’a katıldı. 1980’lerde ve 1990’larda bir büyüme döneminin ardından CVS Corporation, 1996’da Melville’den ayrılarak New York Menkul Kıymetler Borsası’nda CVS olarak işlem gören bağımsız bir şirket haline geldi.
CVS Health daha önce Brezilya’da başka bir eczane zinciri altında faaliyet gösterse de, Kanada ve diğer Amerikan denizaşırı bölgeleri dışında dünyanın herhangi bir yerine teslimat yapmamaktadır. Şirket, son on yılda mağaza sayısını 2005’te 5.474 mağazadan 2021’de 9.932 mağazaya çıkardı. 18 Kasım 2021’de CVS Health, şirketin 2022 baharında başlaması nedeniyle önümüzdeki üç yıl içinde 900 mağazasını kapatmayı planladığını duyurdu.
CVS, yerel topluluklara aşı dağıtmak için merkezi noktalardan biri olarak COVID pandemisinin ön saflarında yer aldı. Yalnızca 2021’in ilk çeyreğinde, 69 milyar dolarlık dev bir satın almanın ardından şimdi sağlık sigortası şirketi Aetna ile tamamen entegre olan şirket, 69 milyar dolardan fazla gelir elde etti. 2020’de gelir bir önceki yıla göre 12 milyar dolar arttı. Şubat 2021’de CEO olan Karen Lynch, “milyonlarca yeni müşterinin test ve aşı yönetimi yoluyla CVS Health ile ilk kez etkileşim kuracağına” inanıyor. Bu arada şirketin 2021 için iyimser rehberliği, gelir artışını sağlamak için perakende satış yerine eczane satışlarına güveniyor.
Merkez: Woonsocket, R.I.
Gelirler ($M): 285.061 $
Karlar ($M): 7.577 $
Piyasa Değeri ($M): 134.065 $
Çalışanlar: 256.500
5-UnitedHealth Group
UnitedHealth Group Incorporated, Minnetonka, Minnesota merkezli Amerikan çok uluslu yönetilen sağlık ve sigorta şirketidir. Şirket Sağlık ürünleri ve sigorta hizmetleri sunmaktadır. UnitedHealth Group, gelir bazında dünyanın sekizinci en büyük şirketi ve gelir bazında CVS Health’in ardından ikinci en büyük sağlık şirketi olduğu gibi net prim açısından da en büyük sigorta şirketidir. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki 50 eyalette ve diğer 33 ülkede ofisleri mevcuttur.
Minnesota merkezli sağlık sigortacı şirket, pandemi yılı boyunca atak yaparak listede iki sıra yükselmeyi başardı. Yaygın işten çıkarmalar, ticari sigortasının kapsadığı kişi sayısında düşüşe yol açarken, firmanın% 6,2’lik gelir artışı, Medicare Advantage ve Medicaid planlarına daha fazla kayıt yaptırması ve Optum’un 136 milyar dolarlık yayılan sağlık hizmetleri işinin güçlü performansı ile desteklendi. COVID hastalarını karşılama maliyetlerine rağmen, UnitedHealth’in karı, üyelerin pandemi sırasında sağlık hizmetlerini daha az kullanması nedeniyle %11,3 arttı. Ani bir liderlik değişikliğiyle, daha önce şirketin Optum bölümünü yöneten Andrew Witty, Şubat 2021’de CEO oldu.
Merkez: Minnetonka, Min.
Gelirler ($M): 287.597 $
Karlar ($M): 17,285 $
Piyasa Değeri ($M): 434.354 $
Çalışanlar: 330.000
6-ExxonMobil
Exxon Mobil Corporation ya da ExxonMobil, Amerikan çok uluslu petrol ve doğalgaz şirketidir. Şirketin ana merkezi Irving, Teksas, ABD’de bulumaktadır. Şirket doğrudan John D. Rockefeller’in Standard Oil Company şirketinin kökeninden gelmektedir ve 30 Kasım 1999 tarihinde Exxon ve Mobil petrol şirketlerinin birleşmesi ile oluşmuştur. Kanada’da faaliyet gösteren Imperial Oil şirketi ile de bağlıdır.
Exxon Mobil rezervlerinin 2007 yılı sonunda 72 milyar varil petrol olduğu hesaplanmış ve 2007 üretim oranlarına göre 14 yıl daha sürmesi beklenmektedir. 21 ülkedeki 37 petrol rafinerisi ve günlük 6,3 milyon varil ham petrol işleme kapasitesi ile Exxon Mobil dünyanın en büyük rafinerisidir. Ayrıca 1870 yılında kurulduğundan bu yana Standard Oil ile ilişkili bir şirkettir.
Petrol ve gaz devi, küresel karantinaların enerji talebini azalttığı ve petrol vadeli fiyatlarının kısa bir süreliğine negatif bölgeye düştüğü çalkantılı bir yılın ardından Fortune 500’de yedi sıra gerileyerek 10. sıraya yerleşti. Irving, Teksas merkezli şirket, bir önceki yıl 14 milyar doları aşan kârdan 2020’de 22 milyar dolarlık yıllık kayıba, şimdiye kadarki en büyük zarara ulaştı. CEO Darren Woods, 2020 sonuçlarını açıklayan bir açıklamada, “Geçen yıl Exxon Mobil’e şimdiye kadar yaşadığı en zorlu piyasa koşullarını sundu” dedi.
Merkez
Irving, Teksas
Gelirler ($M): 181,502 $
Karlar ($M): -22,440 $
Piyasa Değeri ($M): 241,777 $
Çalışanlar: 72.000
7-Berkshire Hathaway
Merkezi Omaha, Nebraska olan Berkshire Hathaway Inc., dünyanın en büyük 2. holding şirketidir. En büyük hissedarı, 2008 yılında dünyanın en zengini olan milyarder Warren Buffett’tir. Ayrıca yönetim kurulunda 2013’te en zengin insan olan Bill Gates de bulunmaktadır. Berkshire Hathaway Inc. yan kuruluşları sigortacılık, demiryolu yük taşımacılığı, enerji üretimi ve dağıtımı, hizmetler, üretim, perakendecilik ve diğer faaliyetlerle uğraşan, çeşitlendirilmiş bir holding şirketidir.
Berkshire ayrıca, şirketin rapor edilen finansal performansını büyük ölçüde etkileyen geniş bir hisse senedi menkul kıymetleri ve türevleri portföyüne sahiptir. Şirket, GEICO, Duracell, Dairy Queen, BNSF, Lubrizol, Fruit of the Loom, Helzberg Diamonds, Long & Foster, FlightSafety International, Shaw Industries, Pampered Chef, Forest River ve NetJets’in tamamına ve ayrıca Pilot Flying’in %38,6’sına sahiptir.
Mayıs 2021’de, şirketin ünlü pahalı A Sınıfı hisseleri alışılmadık bir rekor kırdı: Nasdaq’ın 32-bit bilgisayar sisteminin kaldırabileceği en yüksek fiyat olan 429.496.7295 doların üzerinde işlem gördüler. Berkshire, yatırım portföyünde Apple, Bank of America, Coca-Cola ve American Express’teki büyük hisselerini korudu, ancak geçen yıl havayolu hisse senetlerinden ve diğer bazı banka hisse senetlerinden kurtuldu. Berkshire’ın imalat işletmeleri üç kategoriye ayrılıyor: endüstriyel ürünler, yapı ürünleri ve tüketici ürünleri.
Üretim geliri 2021 mali yılında %16,3 artarak 68,7 milyar dolara, EBT ise %22,9 artarak 9,8 milyar dolara yükseldi. İmalat, toplam gelirin %25’ini ve toplam EBT’nin yaklaşık %31’ini oluşturuyordu. Şirket, COVID-19 pandemisinin 2020’de neredeyse tüm ticari faaliyetlerini olumsuz etkilediğini söyledi. Berkshire’ın 2021 mali yılındaki gelir ve kazançlarındaki büyüme, şirketin pandemi şokundan devam eden toparlanmasının bir yansımasıdır.
Merkez: Omaha
Gelirler ($M):268.677 $
Karlar ($M): 85.984 $
Piyasa Değeri ($M): 682.197 $
Çalışanlar: 360.000
8-Alphabet
Alphabet Inc. Google ve Google’a ait diğer şirketleri bir çatı altına almak amacıyla 2015 yılında kurulan çok uluslu konglomerattır. Merkezi Kaliforniya’da Mountain View’de bulunan şirketin başında Google kurucuları Larry Page ve Sergey Brin bulunmaktadır. Google’ın, Alphabet çatısı altında yeniden örgütlenmesi 2 Ekim 2015 tarihinde gerçekleşti. Alphabet ağırlıklı olarak teknoloji, araştırma, fen bilimleri, yatırım sermayesi üzerine odaklanmaktadır. İştirakleri arasında Google, Calico, GV (eski adı Google Ventures), Google Capital, X(eski adı Google X) ve Google Fiber bulunmaktadır.
Google’un borsadaki işlemleri Alphabet adı altına geçse de, hâlen daha borsada Google’a ait GOOG ve GOOGL sembolleri ile temsil edilmektedir. Alphabet, 2020 yılı itibarıyla piyasa değerini 1 Trilyon Dolar’a yükselterek, bir teknoloji firması olarak bu miktara erişen-aşan Apple, Microsoft ve Amazon’un ardından dördüncü şirket olmuştur. Alphabet’in kuruluş amacı Google’ın amiral gemisi olan “İnternet arama” bölümünün diğer projelerden ayrılarak, daha şeffaf bir yapıya ulaşmasını sağlamak olarak gösterilmiştir.
Google’ın ana şirketi Alphabet, 2020’de büyük zorluklarla karşılaştı. İki yapay zeka araştırmacısına uyguladığı mobing dolayısıyla kamuoyundan ve kongre oturumları sırasında büyük tepki aldı hayliyle bu durum reklam gelirlerinde ilk kez duraksama olarak yansıdı. Tüm bunlara rağmen, reklam işinin koronavirüs ile ilgili bir durgunluktan toparlanmasının ardından yılı rekor dördüncü çeyrek satışlarıyla kapattı. Alphabet, YouTube’un hızlı büyümesinden de yararlandı ve bulut işine büyük para yatırdı. Şirket, 2020 yılını yıllık %13 artışla 182,5 milyar dolar gelir ve 40 milyar dolardan fazla kârla tamamladı. Ancak 2021 de kolay olmadı. Alphabet hâlâ federal ve eyalet antitröst davalarıyla, yeni kurulan bir çalışan sendikasının baskısıyla ve YouTube’da yayılan sorunlu içeriklerle ilgili incelemelerle karşı karşıya.
Merkez: Mountain View, Kaliforniya
Gelirler ($M): 257.637 $
Karlar ($M): 76.033 $
Piyasa Değeri ($M): 1.728,686 $
Çalışanlar: 156.500
9-McKesson
McKesson Corporation, ilaç dağıtan ve sağlık bilgi sistemi, tıbbi malzeme sağlayan bir Amerikan şirketidir. Şirket, Kuzey Amerika’da kullanılan tüm ilaçların üçte birini sağlıyor ve 78.000’den fazla çalışana sahip. McKesson, 31 Mart 2021’de sona eren mali yılında 238,2 milyar dolar gelir elde etti.
McKesson, Irving, Teksas’taki merkezi ile sağlık sistemleri, tıbbi malzemeler ve farmasötik ürünler dağıtır. Ek olarak, McKesson sağlık sektörü için kapsamlı ağ altyapısı sağlar; ayrıca dağıtım için barkod tarama, eczane robotları ve RFID etiketleri gibi teknolojilerin ilk uygulayıcılarından biridir.
COVID-19 salgını boyunca McKesson, ABD hükümetinin ABD genelinde yüz milyonlarca COVID-19 aşı dozu ve yardımcı tedarik kiti için merkezi distribütörü olarak hizmet veren kilit aşı distribütörü olarak köklü kimlik bilgilerini genişletti. Mali yılı Mart 2020’de pandemi döneminde erken sona eren Amerika’nın en büyük ilaç dağıtıcısı, sağladığı ilaçların daha yüksek hacimleri ve daha yüksek fiyatları nedeniyle geçen yıl %7,8 gelir artışı kaydetti. 2021 itibariyle McKesson, 238,2 milyar dolarlık gelirle en büyük Amerika Birleşik Devletleri şirketlerinin Fortune 500 sıralamasında 7. sırada yer aldı.
Merkez: Irving, Teksas
Gelirler ($M): 250.991 $
Karlar ($M): -4,807 $
Piyasa Değeri ($M): 37.654 $
Çalışanlar: 67.500
10-AmerisourceBergen
AmerisourceBergen Corporation, 2001 yılında Bergen Brunswig ve AmeriSource’un birleşmesiyle kurulmuş bir Amerikan ilaç toptan satış şirketidir.Tıbbi iş operasyonları ve hasta hizmetleri ile ilgili ilaç dağıtımı ve danışmanlığı sağlarlar. Ayrıca, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki akut bakım hastaneleri ve sağlık sistemleri de dahil olmak üzere bağımsız ve zincirleme sağlık hizmeti sağlayıcılarına bir dizi marka ve jenerik ilaç, reçetesiz (OTC) sağlık bakım ürünleri ve evde sağlık bakım malzemeleri ve ekipmanları dağıtırlar. AmerisourceBergen, Amerika Birleşik Devletleri’nde satılan ve dağıtılan tüm ilaçların yaklaşık %20’sini yönetiyor. 2012’de şirket, Pennsylvania’da gelir bakımından en büyük şirketti.
Pennsylvania merkezli ilaç distribütörü, bu yılki listede iki sıra yükseldi; Eylül 2020’de sona eren son mali yılında gelirleri, ülke genelindeki eczanelere teslim ettiği ilaçların artan hacmi ve daha yüksek fiyatları nedeniyle %5,7 arttı. Şirketin veterinerlik bölümü de sağlam bir büyüme kaydetti. Diğer ilaç toptancıları gibi, AmerisourceBergen de Amerika’nın opioid salgınındaki iddia edilen rolü nedeniyle yasal zorluklarla karşı karşıya.
Merkez: Chesterbrook, Pa.
Gelirler ($M): 213.989 $
Karlar ($M): 1.540 $
Piyasa Değeri ($M): 27.374 $
Çalışanlar: 42.000
Kaynak: Amerika Rehberi
Walmart Inc. (eskiden Wal-Mart Stores, Inc.) Sam Walton tarafından kurulmuş dünya çapında şubeleri olan bir Amerikan perakende satış yapan mağazalar zinciridir. Amerika Birleşik Devletleri’nin birçok eyaletinde şubeleri vardır. Walmart mağazalar zincirinde büyük çoğunluğu Amerika’da olmak üzere 2,3 milyon insan çalışmaktadır. Walmart’ın en önemli rakipleri MetroAG, Carrefour ve Tesco’dur. Walmart 4263 şubesi 2,3 milyon çalışanı ile Amerika dışında 15 ülkede faaliyet göstermektedir. Bugün Walmart, 24 ülkede ve e-ticaret web sitelerinde 46 başlık altında yaklaşık 10.500 mağaza işletiyor.
Walmart, pandemiden bıkmış müşterilerin daha az perakendeciye yaptığı alışveriş gezilerini konsolide etmesi ve curbside pickup teslim alma teklifinden yararlanmasıyla ABD e-ticaret satışlarının %79 arttığı bir 2020 geçirdi. Curbside pickup ne diyecek olursanız müşterilerin çevrimiçi sipariş vermesini ve bu siparişi mağazadan, depodan veya belirlenmiş teslim alma konumundan teslim almasını sağlıyor. Müşterinin aracını asla terk etmek zorunda kalmaması dışında, çevrimiçi satın almaya, mağazadan teslim almaya benziyor. Pandemi sırasında herkesi güvende tutmak için Curbside pickup seçenekleri sunulmaya başlandı, ancak rahatlığı ve tüketici talebi nedeniyle pandemi sonrasıda kullanıma devam ediliyor.
COVID-19’un gevşemesiyle birlikte Walmart, bu pazar payı kazanımlarını korumaya çalışıyor ayrıca bu harcamalar karları tehlikeye atsa bile, 2021’de geçen yıla göre yaklaşık % 40 daha büyük 14 milyar dolarlık bir sermaye harcaması programına başlandı. Program, gelişmiş bir tedarik zinciri gibi önceliklere odaklanacak; mağaza içi robotlar da dahil olmak üzere otomasyon; siparişi yerine getirme sistemi; ve müşteriler için alışverişi deneyimini geliştirmek.
Merkez: Bentonville, Ark.
Gelirler ($M): 571.962 $
Karlar ($M): 8.020 $
Piyasa Değeri ($M): 388.870 $
Çalışanlar: 2.300.000
2-Amazon
Amazon.com, Inc. Seattle, Washington merkezli, e-ticaret, bulut bilişim, dijital akış, ve yapay zekâya odaklanan çok uluslu bir Amerikan teknoloji şirketidir. Google, Apple, Microsoft, ve Facebook ile birlikte B.D. bilgi teknolojisi endüstrisindeki “En Büyük Beş Şirket” listesinde bulunmaktadır. Şirket, “dünyanın en etkili ekonomik ve kültürel güçlerinden biri” ve “dünyanın en değerli markalarından biri” olarak anılmaktadır. Amazon, 5 Temmuz 1994’te Bellevue, Washington’da Jeff Bezos tarafından kuruldu. Şirket ilk olarak kitapların satıldığı bir çevrimiçi pazar yeri olarak ortaya çıktı, ancak zamanla elektronik araçlar, video oyunları, giyim, mobilya, yiyecek, oyuncak, ve mücevher satacak kadar genişledi.
Dünya çapında bir e-ticaret şirketi olan Amazon, Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık’taki alışveriş yapanların yanı sıra Avustralya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, İrlanda, İtalya, Japonya, Meksika ve İspanya’daki alışveriş yapanlara özel sitelerle 13 ülkede faaliyet göstermektedir. Amazon ayrıca dünya çapında 100’den fazla ülkeye gönderim yapıyor. ABD’ye ek olarak, Amazon Prime için uygun olan diğer ülkeler arasında Avusturya, Avustralya, Belçika, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, İtalya, Japonya, Lüksemburg, Meksika, Hollanda, Suudi Arabistan, Singapur, İspanya, İsveç ve Türkiye’de var. Dünya çapındaki toplam 185 Amazon sipariş karşılama merkezinden 110’u ABD’de bulunuyor ve önümüzdeki birkaç yıl için daha birçok yer planlanıyor.
Amazon’un 2020’deki %38’lik gelir artışı, Seattle şirketini Fortune 500’ün zirvesine yaklaştırdı. Yıllar boyunca para kaybeden Amazon, yıllık 386 milyar dolardan fazla satışlardan 21,3 milyar dolar kâr elde etti. Pandemi herkesi çevrimiçi alışverişe zorlarken, Everything Store büyük kazandı. E-perakendecinin Prime dağıtım ve eğlence hizmeti, toplamda 200 milyondan fazla küresel müşteri için yıldan yıla 50 milyon abone kazandı. CEO Jeff Bezos, önde gelen günlük operasyonlardan ayrılmak için oldukça başarılı bir yılı seçti; 2021’in ikinci yarısında, unvanı şu anda ultra kârlı Amazon Web Hizmetleri biriminin patronu olan Andy Jassy’ye devredecek.
Merkez: Seattle
Gelirler ($M): 457.965 $
Karlar ($M): 26,263 $
Piyasa Değeri ($M): 1.446,821 $
Çalışanlar: 1.468.000
3-Apple
Apple Inc. ya da eski adıyla Apple Computer Inc. merkezi Cupertino’da bulunan; tüketici elektroniği, bilgisayar yazılımı ve kişisel bilgisayar tasarlayan, geliştiren ve satan Amerikan çok uluslu şirkettir. En bilinen donanım ürünleri Mac serisi bilgisayarlar, iPod müzik çalar, iPhone akıllı telefon, iPad tablet bilgisayar ve Apple Watch adlı akıllı saattir. Yazılımları arasında ise macOS ve iOS işletim sistemleri, iTunes medya tarayıcısı, Safari internet tarayıcısı ile iLife ve iWork paketleri yer almaktadır. Şirket 1 Nisan 1976 yılında kurulmuş ve 3 Ocak 1977’de Apple Computer, Inc. adıyla anonim şirket haline gelmiştir.
İsminde yer alan “Computer” (Bilgisayar) kelimesi 9 Ocak 2007’de iPhone tanıtımıyla birlikte tüketici elektroniğine yönelimlerini yansıtması amacıyla kaldırılmıştır. Apple, Samsung Electronics’den sonra ciro açısından dünyanın en büyük ikinci bilgi teknolojileri şirketi; Samsung ve Nokia’dan sonra da dünyanın en büyük üçüncü cep telefonu üreticisidir. Apple Myeongdong’un Güney Kore, Seul’de açıldığı 9 Nisan 2022 itibariyle Apple, yıllar içinde perakende satış noktalarının sayısını ve coğrafi kapsamını dünya çapında 25 ülkede 518 mağazayla genişletti.
Pandemi, Apple için zorluklar yarattığı gibi fırsatlara da yol açtı. CEO Tim Cook mağazaları kapatmak ve mühendisleri eve göndermek zorunda kaldı. Ancak dünyanın her yerindeki Apple müşterileri evden çalışırken ve online eğitim dolayısıyla iPad ve Macintosh bilgisayar satışları şimdiye kadarki en yüksek seviyelerine fırladı. Ve mali yıl geliri de tüm zamanların rekorunu kırarak 275 milyar dolar seviyesine çıktı. Bu, Apple’ın hisse senedi fiyatının yükselmesine yardımcı oldu; 2020’de %80,7 değer kazandı. O yıl sona erdiğinde, yasa düzenleyicler iOS uygulama mağazası üzerindeki gücünü potansiyel olarak kötüye kullandığı için Apple’a odaklandılar.
House Adliye antitröst alt komitesinin Ekim ayındaki raporu, Apple’ın uygulama mağazasında rekabete zarar vermek ve tüketicilerin ödeyeceği fiyatları artırmak için “tekel gücü uyguladığı” sonucuna vardı. Geçtiğimiz hafta ise geç saatlerde yasalaşan yeni Dijital Piyasalar Yasası, büyük teknoloji şirketlerinin hakimiyetini bir dizi ağır yaptırım ve veri paylaşımı dahil olmak üzere yeni kısıtlamalar yoluyla engellemeyi amaçlıyor. Apple, Meta, Google, Amazon ve Microsoft gibi şirketlerin uygulama mağazalarını, reklamcılık, e-ticaret ve mesajlaşma hizmetlerini yönetme biçimlerini yeniden şekillendirmesi bekleniyor.
Yeni kurallar yalnızca “gatekeeper” platformları veya web tarayıcıları ve sosyal medya siteleri gibi tek bir temel “platformda” çalışan 75 milyar Euro veya daha fazla piyasa değerine sahip büyük şirketler için geçerli olacak.
Yasa, AB’nin, başta ABD’li teknoloji şirketleri tarafından sergilenen antitröst veya rekabet karşıtı davranış olarak adlandırdığı davranışlara karşı şimdiye kadarki en büyük düzenleyici hamlesi. Avrupa Parlamentosu için Dijital Piyasalar Yasası müzakerelerini yöneten Avrupa Parlamentosu Alman Üyesi Andreas Schwab, “anlaşma dünya çapında yeni bir teknoloji düzenlemesi çağını başlatıyor” dedi.
Ancak Google ve Apple, mevzuatın inovasyonu ve verimliliği azaltacağını öne sürerek şimdiden karşılık verdiler.
Merkez: Cupertino, Kaliforniya
Gelirler ($M): 378.323 $
Karlar ($M): 100,555 $
Piyasa Değeri ($M): 2.652,865 $
Çalışanlar: 154,000
4-CVS Health
CVS Health Corporation, perakende eczane zinciri CVS Pharmacy’nin sahibi olan bir Amerikan sağlık şirketidir. Şirketin merkezi Woonsocket, Rhode Island’dadır. CVS, 1963’te üç ortak tarafından kuruldu: perakendecilerin sağlık ve güzellik yardım ürün hatlarını yönetmelerine yardımcı olan ana şirket Mark Steven, Inc.’den girişimi büyüten Stanley ve Sidney Goldstein kardeşler ve Ralph Hoagland.
İş, sağlık ve güzellik yardım mağazaları zinciri olarak başladı, ancak birkaç yıl içinde eczaneler eklendi. Büyüme ve genişlemeyi kolaylaştırmak için şirket, bir dizi perakende işletmesini yöneten Melville Corporation’a katıldı. 1980’lerde ve 1990’larda bir büyüme döneminin ardından CVS Corporation, 1996’da Melville’den ayrılarak New York Menkul Kıymetler Borsası’nda CVS olarak işlem gören bağımsız bir şirket haline geldi.
CVS Health daha önce Brezilya’da başka bir eczane zinciri altında faaliyet gösterse de, Kanada ve diğer Amerikan denizaşırı bölgeleri dışında dünyanın herhangi bir yerine teslimat yapmamaktadır. Şirket, son on yılda mağaza sayısını 2005’te 5.474 mağazadan 2021’de 9.932 mağazaya çıkardı. 18 Kasım 2021’de CVS Health, şirketin 2022 baharında başlaması nedeniyle önümüzdeki üç yıl içinde 900 mağazasını kapatmayı planladığını duyurdu.
CVS, yerel topluluklara aşı dağıtmak için merkezi noktalardan biri olarak COVID pandemisinin ön saflarında yer aldı. Yalnızca 2021’in ilk çeyreğinde, 69 milyar dolarlık dev bir satın almanın ardından şimdi sağlık sigortası şirketi Aetna ile tamamen entegre olan şirket, 69 milyar dolardan fazla gelir elde etti. 2020’de gelir bir önceki yıla göre 12 milyar dolar arttı. Şubat 2021’de CEO olan Karen Lynch, “milyonlarca yeni müşterinin test ve aşı yönetimi yoluyla CVS Health ile ilk kez etkileşim kuracağına” inanıyor. Bu arada şirketin 2021 için iyimser rehberliği, gelir artışını sağlamak için perakende satış yerine eczane satışlarına güveniyor.
Merkez: Woonsocket, R.I.
Gelirler ($M): 285.061 $
Karlar ($M): 7.577 $
Piyasa Değeri ($M): 134.065 $
Çalışanlar: 256.500
5-UnitedHealth Group
UnitedHealth Group Incorporated, Minnetonka, Minnesota merkezli Amerikan çok uluslu yönetilen sağlık ve sigorta şirketidir. Şirket Sağlık ürünleri ve sigorta hizmetleri sunmaktadır. UnitedHealth Group, gelir bazında dünyanın sekizinci en büyük şirketi ve gelir bazında CVS Health’in ardından ikinci en büyük sağlık şirketi olduğu gibi net prim açısından da en büyük sigorta şirketidir. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki 50 eyalette ve diğer 33 ülkede ofisleri mevcuttur.
Minnesota merkezli sağlık sigortacı şirket, pandemi yılı boyunca atak yaparak listede iki sıra yükselmeyi başardı. Yaygın işten çıkarmalar, ticari sigortasının kapsadığı kişi sayısında düşüşe yol açarken, firmanın% 6,2’lik gelir artışı, Medicare Advantage ve Medicaid planlarına daha fazla kayıt yaptırması ve Optum’un 136 milyar dolarlık yayılan sağlık hizmetleri işinin güçlü performansı ile desteklendi. COVID hastalarını karşılama maliyetlerine rağmen, UnitedHealth’in karı, üyelerin pandemi sırasında sağlık hizmetlerini daha az kullanması nedeniyle %11,3 arttı. Ani bir liderlik değişikliğiyle, daha önce şirketin Optum bölümünü yöneten Andrew Witty, Şubat 2021’de CEO oldu.
Merkez: Minnetonka, Min.
Gelirler ($M): 287.597 $
Karlar ($M): 17,285 $
Piyasa Değeri ($M): 434.354 $
Çalışanlar: 330.000
6-ExxonMobil
Exxon Mobil Corporation ya da ExxonMobil, Amerikan çok uluslu petrol ve doğalgaz şirketidir. Şirketin ana merkezi Irving, Teksas, ABD’de bulumaktadır. Şirket doğrudan John D. Rockefeller’in Standard Oil Company şirketinin kökeninden gelmektedir ve 30 Kasım 1999 tarihinde Exxon ve Mobil petrol şirketlerinin birleşmesi ile oluşmuştur. Kanada’da faaliyet gösteren Imperial Oil şirketi ile de bağlıdır.
Exxon Mobil rezervlerinin 2007 yılı sonunda 72 milyar varil petrol olduğu hesaplanmış ve 2007 üretim oranlarına göre 14 yıl daha sürmesi beklenmektedir. 21 ülkedeki 37 petrol rafinerisi ve günlük 6,3 milyon varil ham petrol işleme kapasitesi ile Exxon Mobil dünyanın en büyük rafinerisidir. Ayrıca 1870 yılında kurulduğundan bu yana Standard Oil ile ilişkili bir şirkettir.
Petrol ve gaz devi, küresel karantinaların enerji talebini azalttığı ve petrol vadeli fiyatlarının kısa bir süreliğine negatif bölgeye düştüğü çalkantılı bir yılın ardından Fortune 500’de yedi sıra gerileyerek 10. sıraya yerleşti. Irving, Teksas merkezli şirket, bir önceki yıl 14 milyar doları aşan kârdan 2020’de 22 milyar dolarlık yıllık kayıba, şimdiye kadarki en büyük zarara ulaştı. CEO Darren Woods, 2020 sonuçlarını açıklayan bir açıklamada, “Geçen yıl Exxon Mobil’e şimdiye kadar yaşadığı en zorlu piyasa koşullarını sundu” dedi.
Merkez
Irving, Teksas
Gelirler ($M): 181,502 $
Karlar ($M): -22,440 $
Piyasa Değeri ($M): 241,777 $
Çalışanlar: 72.000
7-Berkshire Hathaway
Merkezi Omaha, Nebraska olan Berkshire Hathaway Inc., dünyanın en büyük 2. holding şirketidir. En büyük hissedarı, 2008 yılında dünyanın en zengini olan milyarder Warren Buffett’tir. Ayrıca yönetim kurulunda 2013’te en zengin insan olan Bill Gates de bulunmaktadır. Berkshire Hathaway Inc. yan kuruluşları sigortacılık, demiryolu yük taşımacılığı, enerji üretimi ve dağıtımı, hizmetler, üretim, perakendecilik ve diğer faaliyetlerle uğraşan, çeşitlendirilmiş bir holding şirketidir.
Berkshire ayrıca, şirketin rapor edilen finansal performansını büyük ölçüde etkileyen geniş bir hisse senedi menkul kıymetleri ve türevleri portföyüne sahiptir. Şirket, GEICO, Duracell, Dairy Queen, BNSF, Lubrizol, Fruit of the Loom, Helzberg Diamonds, Long & Foster, FlightSafety International, Shaw Industries, Pampered Chef, Forest River ve NetJets’in tamamına ve ayrıca Pilot Flying’in %38,6’sına sahiptir.
Mayıs 2021’de, şirketin ünlü pahalı A Sınıfı hisseleri alışılmadık bir rekor kırdı: Nasdaq’ın 32-bit bilgisayar sisteminin kaldırabileceği en yüksek fiyat olan 429.496.7295 doların üzerinde işlem gördüler. Berkshire, yatırım portföyünde Apple, Bank of America, Coca-Cola ve American Express’teki büyük hisselerini korudu, ancak geçen yıl havayolu hisse senetlerinden ve diğer bazı banka hisse senetlerinden kurtuldu. Berkshire’ın imalat işletmeleri üç kategoriye ayrılıyor: endüstriyel ürünler, yapı ürünleri ve tüketici ürünleri.
Üretim geliri 2021 mali yılında %16,3 artarak 68,7 milyar dolara, EBT ise %22,9 artarak 9,8 milyar dolara yükseldi. İmalat, toplam gelirin %25’ini ve toplam EBT’nin yaklaşık %31’ini oluşturuyordu. Şirket, COVID-19 pandemisinin 2020’de neredeyse tüm ticari faaliyetlerini olumsuz etkilediğini söyledi. Berkshire’ın 2021 mali yılındaki gelir ve kazançlarındaki büyüme, şirketin pandemi şokundan devam eden toparlanmasının bir yansımasıdır.
Merkez: Omaha
Gelirler ($M):268.677 $
Karlar ($M): 85.984 $
Piyasa Değeri ($M): 682.197 $
Çalışanlar: 360.000
8-Alphabet
Alphabet Inc. Google ve Google’a ait diğer şirketleri bir çatı altına almak amacıyla 2015 yılında kurulan çok uluslu konglomerattır. Merkezi Kaliforniya’da Mountain View’de bulunan şirketin başında Google kurucuları Larry Page ve Sergey Brin bulunmaktadır. Google’ın, Alphabet çatısı altında yeniden örgütlenmesi 2 Ekim 2015 tarihinde gerçekleşti. Alphabet ağırlıklı olarak teknoloji, araştırma, fen bilimleri, yatırım sermayesi üzerine odaklanmaktadır. İştirakleri arasında Google, Calico, GV (eski adı Google Ventures), Google Capital, X(eski adı Google X) ve Google Fiber bulunmaktadır.
Google’un borsadaki işlemleri Alphabet adı altına geçse de, hâlen daha borsada Google’a ait GOOG ve GOOGL sembolleri ile temsil edilmektedir. Alphabet, 2020 yılı itibarıyla piyasa değerini 1 Trilyon Dolar’a yükselterek, bir teknoloji firması olarak bu miktara erişen-aşan Apple, Microsoft ve Amazon’un ardından dördüncü şirket olmuştur. Alphabet’in kuruluş amacı Google’ın amiral gemisi olan “İnternet arama” bölümünün diğer projelerden ayrılarak, daha şeffaf bir yapıya ulaşmasını sağlamak olarak gösterilmiştir.
Google’ın ana şirketi Alphabet, 2020’de büyük zorluklarla karşılaştı. İki yapay zeka araştırmacısına uyguladığı mobing dolayısıyla kamuoyundan ve kongre oturumları sırasında büyük tepki aldı hayliyle bu durum reklam gelirlerinde ilk kez duraksama olarak yansıdı. Tüm bunlara rağmen, reklam işinin koronavirüs ile ilgili bir durgunluktan toparlanmasının ardından yılı rekor dördüncü çeyrek satışlarıyla kapattı. Alphabet, YouTube’un hızlı büyümesinden de yararlandı ve bulut işine büyük para yatırdı. Şirket, 2020 yılını yıllık %13 artışla 182,5 milyar dolar gelir ve 40 milyar dolardan fazla kârla tamamladı. Ancak 2021 de kolay olmadı. Alphabet hâlâ federal ve eyalet antitröst davalarıyla, yeni kurulan bir çalışan sendikasının baskısıyla ve YouTube’da yayılan sorunlu içeriklerle ilgili incelemelerle karşı karşıya.
Merkez: Mountain View, Kaliforniya
Gelirler ($M): 257.637 $
Karlar ($M): 76.033 $
Piyasa Değeri ($M): 1.728,686 $
Çalışanlar: 156.500
9-McKesson
McKesson Corporation, ilaç dağıtan ve sağlık bilgi sistemi, tıbbi malzeme sağlayan bir Amerikan şirketidir. Şirket, Kuzey Amerika’da kullanılan tüm ilaçların üçte birini sağlıyor ve 78.000’den fazla çalışana sahip. McKesson, 31 Mart 2021’de sona eren mali yılında 238,2 milyar dolar gelir elde etti.
McKesson, Irving, Teksas’taki merkezi ile sağlık sistemleri, tıbbi malzemeler ve farmasötik ürünler dağıtır. Ek olarak, McKesson sağlık sektörü için kapsamlı ağ altyapısı sağlar; ayrıca dağıtım için barkod tarama, eczane robotları ve RFID etiketleri gibi teknolojilerin ilk uygulayıcılarından biridir.
COVID-19 salgını boyunca McKesson, ABD hükümetinin ABD genelinde yüz milyonlarca COVID-19 aşı dozu ve yardımcı tedarik kiti için merkezi distribütörü olarak hizmet veren kilit aşı distribütörü olarak köklü kimlik bilgilerini genişletti. Mali yılı Mart 2020’de pandemi döneminde erken sona eren Amerika’nın en büyük ilaç dağıtıcısı, sağladığı ilaçların daha yüksek hacimleri ve daha yüksek fiyatları nedeniyle geçen yıl %7,8 gelir artışı kaydetti. 2021 itibariyle McKesson, 238,2 milyar dolarlık gelirle en büyük Amerika Birleşik Devletleri şirketlerinin Fortune 500 sıralamasında 7. sırada yer aldı.
Merkez: Irving, Teksas
Gelirler ($M): 250.991 $
Karlar ($M): -4,807 $
Piyasa Değeri ($M): 37.654 $
Çalışanlar: 67.500
10-AmerisourceBergen
AmerisourceBergen Corporation, 2001 yılında Bergen Brunswig ve AmeriSource’un birleşmesiyle kurulmuş bir Amerikan ilaç toptan satış şirketidir.Tıbbi iş operasyonları ve hasta hizmetleri ile ilgili ilaç dağıtımı ve danışmanlığı sağlarlar. Ayrıca, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki akut bakım hastaneleri ve sağlık sistemleri de dahil olmak üzere bağımsız ve zincirleme sağlık hizmeti sağlayıcılarına bir dizi marka ve jenerik ilaç, reçetesiz (OTC) sağlık bakım ürünleri ve evde sağlık bakım malzemeleri ve ekipmanları dağıtırlar. AmerisourceBergen, Amerika Birleşik Devletleri’nde satılan ve dağıtılan tüm ilaçların yaklaşık %20’sini yönetiyor. 2012’de şirket, Pennsylvania’da gelir bakımından en büyük şirketti.
Pennsylvania merkezli ilaç distribütörü, bu yılki listede iki sıra yükseldi; Eylül 2020’de sona eren son mali yılında gelirleri, ülke genelindeki eczanelere teslim ettiği ilaçların artan hacmi ve daha yüksek fiyatları nedeniyle %5,7 arttı. Şirketin veterinerlik bölümü de sağlam bir büyüme kaydetti. Diğer ilaç toptancıları gibi, AmerisourceBergen de Amerika’nın opioid salgınındaki iddia edilen rolü nedeniyle yasal zorluklarla karşı karşıya.
Merkez: Chesterbrook, Pa.
Gelirler ($M): 213.989 $
Karlar ($M): 1.540 $
Piyasa Değeri ($M): 27.374 $
Çalışanlar: 42.000
Kaynak: Amerika Rehberi
YORUMLAR