ABD'de TIR İşi Patladı Mı? Türk Trucker Anlattı
Amerika Birleşik Devletleri'nin Pennsylvania eyaletine bağlı Philadelphia kentinde kendi TIR filosunu işleten ve 11 yıldır bu işin içinde yer alan 'Türk Trucker' YouTube kanalının sahibi Fatih Yıldırım, piyasadaki son durumu, güncel rakamları ile abdpost.com editörü Özlem Özgüt Yörekli'ye anlattı.
Pandemiyle birlikte tüm dünyada özellikle lojistik işinde bir şoför açığı oluştu. Bu sayede başta ABD olmak üzere TIR ve kamyon şoförlerinin kazancı bayağı katlandı. Ancak son dönemde artan benzin fiyatları nedeniyle ibre biraz tersine döndü. Pek çok TIR sahibi işi bırakmaya ve tırlarını satmaya başladı.
Fatih Yıldırım da Pennsylvania eyaletinin Philadelphia kentinde yaşayan bir TIR filosu sahibi. 2007 yılından beri ABD'de yaşıyor ve vatandaş. Kendisi de şoförlükten başlayıp 11 yıldır bu işin içinde yer alan Fatih Bey, TIR işinde en çok kazandıran alanın açık dorse ve ağır yükler olduğunu belirtti. Onun dışında her TIR ehliyeti alıp kullanmayı bilenlere hemen her türlü dorsenin teslim edilemeyeceğini söyledi.
ŞOFÖRLER DAHA ÇOK KAZANIYOR
Kimi TIR şoförleri bir firmada çalışırken kimileri kendi TIR'ını alıp yollara çıkıyor, kimileri işleri ilerletip filo kuruyor, kimisi de lesaing yaparak araç kiralıyor. Fatih Bey, her zaman şoförün işletmeciden çok kazandığını vurguladı. Çünkü işletme sahibinin giderleri çok fazla. Herhangi bir arıza ya da kaza durumunda da tüm masrafı onlar karşılıyor. Fakat sürücünün anlaştığı bedel her koşulda ödeniyor. İster yük başına ister mil başına anlaşsın sürücü parasını tam alıyor. Yani riski daha az.
LEASING, MANTIKLI DEĞİL!
Leasing ile TIR kullanmanın ise hiç avantajlı olmadığını söyledi. Çünkü o TIR'ın tüm giderleri size ait, kazancınız düşeceği gibi bir arıza durumunda da hem maliyet size kalacak hem de TIR arızalandığı için çalışamadığınızdan ötürü de kaybınız olacak. Üstüne bir de hiçbir zaman o TIR sizin olmayacak. Bu sebeple leasing yöntemi çok mantıklı değil.
AYLIK 10 BİN DOLAR GARANTİ!
Fatih Bey işler ne kadar kötüye gitse de bir firmada çalışan şoförlerin ortalama olarak haftalık 2 bin dolar net kazandığını söyledi. Bu rakam 2 bin 200, 2 bin 500 gibi seviyelere çıkabiliyor. Yani aylık ortalama 8-10 bin dolar kazanabiliyor ABD'de çalışan TIR şoförleri. Günde 11 saat, haftada en fazla 70 saat TIR kullanıp 30 saat de mola veren bir sürücü bu rakamları kazanabilir. Fakat takometreyle oynayıp üçkağıtçılık yapanlar ayda 15-20 bin dolar kazandım diye YouTue videoları çekiyor. Yani yasal prosedürün dışına çıkmak söz konusu. Fakat unutulmamalı ki bu iş çok riskli bir iş. Yorgunluktan bir kaza yaptığınız zaman ikinci derece cinayetten hapis cezası alabilirsiniz. Bunları de hesaba katmak lazım.
Peki, Uber yapanlar ya da aracıyla pizza dağıtanlar da kalabalık şehirlerde ortalama 8-10 bin dolar kazanıyorken, böyle riske girmeye değer mi? Fatih Bey, Uber'de ya da diğer işte aracın tüm giderlerinin hele bir de kaza ya da arıza durumundaki tüm giderlerin sürücüye ait olduğunu hatırlattı. Yani 10 bin kazanan bir sürücünün, benzin, aracın yıpranması gibi giderler düşülünce ay sonunda eline kalan en fazla 4 bin dolar olacaktır. Ama TIR şoförü olarak bir firmada çalışıyorsanız 8-10 bin dolar aylık net kazanacağınız minimum rakamlardır.
Fakat Fatih Bey, tamamen legal yollarla daha yüksek rakamlar kazanmanın da mümkün olduğunu söyledi. Bu da yukarıda bahsettiğimiz gibi açık dorse ve ağır yükler taşıyarak mümkün olur. Ancak işe yeni başlayan sadece TIR sürmeyi bilen birisine bu dorselerin eğitimi verilmeden yük teslim edilmeyeceğini de ekledi. Sorumluluğu daha ağır bir yük türü.
TIR PİYASASI BORSA GİBİ...
Fatih Bey, bu işin borsa gibi dönem dönem yükseldiğini ve dönem dönem de düştüğünü söyledi. Mesela pandemi ilk başladığında marketlere tedarik gerektiğinden sebze ve meyve taşıdıklarını ve aşrı yüksek ücretlendirmeler sayesinde çok kazandıklarını anlattı. Fakat bu dönemin geçici olduğunun farkındaymış. Şimdi de piyasa düşük bir döneminde. Ama ileride yükselmeyeceği anlamına gelmiyor.
YIPRANMIŞ ARAÇ ALMAYIN!
Fatih Bey bir de kendi aracıyla yola devam etmek isteyenleri, eski yıpranmış araç almamaları konusunda uyardı. Özellikle böyle piyasanın düştüğü bir dönemde yıpranmış bir araçla iflas kaçınılmaz olur. Çünkü bu araçlar sürekli yoldalar. Giderleri çok fazla. Bir de eski araç daima sorun çıkartacağından hem tamir masrafı hem de tek aracınız var ise çalışamadığınız günleri hesaba katınca ilk arızada iflas edebilirsiniz. Kendisi, fazla sayıda araç sahibi olduğu için birinin açığını diğeri ile tamamlıyor.
Bu işte kendi aracınızla çalışacaksanız mutlaka aracınız yeni olmalı ve bir de dorseniz olmalı ki kimseye muhtaç kalmayın. Ayrıca ticari bir kafa yapısına sahip olmak da çok önemli. Fatih Bey en az 2 yıl bir firmada şoför olarak çalışmayı tavsiye ediyor. Bu sayede işleyişi, yolları, yükleri, kaza anında yapılması gerekenleri vs. öğrenebilirsiniz.
GÜNCEL RAKAMLAR...
Fatih Bey 8 ay önce aldığı bir TIR'ın sadece kafasının 170 bin dolar iken şimdi aynı kafaya 202 bin dolar ödediğini söyledi. 2 sene önce aldığı dorseye 93 bin dolar ödemişken şimdi yeni aldığı aynı dorseye 137 bin dolar ödeme yapmış. Ayrıca benzin fiyatlarının da aşırı yükseldiğini hatırlattı. Yük bedellerinin de düştüğü bilgisini verdi. Örneğin şu an California'dan New Jersey'e getirilen bir yük ortalama 7-7,5 dolar. Çok ağır bir yükse maksimum 8 dolar. Ama daha önceki senelerde 11 dolar kazanıp 3 dolar benzin bedeli ödeniyordu.
Ama nihayetinde dünya lojistik işiyle dönüyor. Yani bu iş asla batmaz. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi bir borsa oyununa benziyor. İnişler ve çıkışlar yaşanıyor. Tekrar yükseleceği de olacaktır.
YATIRIMCI VİZESİ ALANLARIN DİKKATİNE!
Turist vizesiyle Amerika'ya gelip elindeki bütün parasıyla TIR alıp yatırımcı vizesine geçen Türklerin büyük risk aldığı yönünde uyardı Fatih Bey. Çünkü bu iş sadece TIR'ı almakla bitmiyor. Kenarda sizi idare edecek başka birikiminiz yoksa bir kaza ya da arıza durumunda doğrudan iflas edebilirsiniz. Ayrıca yolları, nereden mal alacağınızı, piyasayı vb konuları iyi bilmiyorsanız bu işi doğru yürütemeyebilirsiniz. Pek çok yatırımcı bu hataları yapıp iflas ediyor. Bir Amerikalı batsa bile yoluna devam edebilir. Ancak yatırımcı vizesi ile gelen biri iflas ettiğinde ülkeyi terketmek zorundadır. Elindeki bütün birikimini de yitiren biri çok zor durumda kalacaktır.
Çok daha fazla tüyo almak için yukarıdaki röportaj videomuzu izleyebilir ve çevrenizle paylaşabilirsiniz.