ABD Eyaletleri Bağımsız Olsa Neler Olurdu?
İrili ufaklı eyaletlerden oluşan Amerika Birleşik Devletleri'nin bu eyaletleri tek başına bağımsız birer devlet olsaydı dünyada ne olurdu?
Amerika Birleşik Devletleri'nin hem maddi hem de sayısal veriler olarak ne kadar büyük bir ülke olduğunu bazen gözardı ediyoruz. Yüzölçümü bakımından dünyanın en büyük dördüncü, toplam alan olarak da üçüncü en büyük ülkesidir.
Örneğin Alaska ve Hawaii gibi ana karaya dahil olmayan eyaletleri çıkardığımızda, en doğu noktasıyla en batı noktası arasında kuş uçuşu mesfae 5.350 km'den daha fazladır. Türkiye'de ise en doğu ve en batı arsındaki mesafe sadece 1.650 km'dir. Yani Amerika'nın içine yanyana üç adet Türkiye sığar.
Bu nedenle Amerika'da 4 farklı zaman dilimi yaşanmaktadır. Örneğin Doğu yakasında bulunan New York'ta saat 16.00 iken, Batı yakasında bulunan Los Angeles'ta saat 13.00 oluyor. Aynı anda anakaranın dışındaki Alaska'da saat 12.00 ve Hawaii'de ise saat 11.00 oluyor.
Nüfus olarak ise Çin (1.440 milyar) ve Hindistan'dan (1.380 milyar) sonra 330 milyon nüfusla dünyanın en kalabalık üçüncü ülkesidir. Fakat buna rağmen ekonomik açıdan da dünyanın en zengin ülkesidir.
Bu üllke aslında adından da anlaşılacağı gibi birleşik devletlerdir. 50 eyaletten ve başkent Washington DC'nin bulunduğu federal bir bölgeden oluşmaktadır. Bu 50 eyalet tek tek birer ülke gibidir. Birbirleriyle politik bir devlet oluştururlar. Her eyalet kendi sınırları içinde kendilerine ait idari yetkilere sahiptir ve egemenliklerini federal devletle paylaşırlar.
Teknik olarak ve hukuken Amerika'nın yaratılmış bölgeleri değil, tam tersine bir araya gelerek birleşik devletleri oluşturan birimlerdir. Çünkü ABD ve onu oluşturan eyaletler paralel bir egemenlik sistemi içinde faaliyet gösterir. Egemenliğin her bir eyaletle ve federal hükümet arasında paylaşılmasından dolayı Amerikalılar hem federal cumhuriyetin hem de yaşadıkları eyaletin vatandaşıdır. Tabii eyalet vatandaşlığı ikametin değişmesine göre esneklik gösterir ve Amerikalılar bir eyaletten başka bir eyalete taşınmada tamamen özgürlerdir.
Her biri farklı bir ülke gibi olan eyaletlere baktığımızda ise, bazı konularda tek başlarına bile dünyada en üstlerde yer aldıklarını görüyoruz. İşte buradan yola çıkarak ABD dağılıp her bir eyalet ayrı bir ülk olsaydı ne olurdu bir gözatalım.
Amerika'nın en kalabalık eyaleti; batı yakasında bulunan ve içinde Los Angeles, San Francisco ve San Diego gibi şehirleri barındıran, Silikon Vadisi'ne ev sahipliği yaptığı için dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinin bulunduğu California eyaletidir. 30 milyon 538 bin nüfusuyla California; Kanada, Polonya, Suudi Arabistan ve Avustralya'dan daha kalabalıktır. Eğer bugün tek başına bir ülke olsaydı, dünyada tanınan 235 ülke arasında 37. sırada olacaktı.
En kalabalık ikinci eyalet ise 29 milyon 528 bin nüfusuyla petrol zengini Texas'tır. Onu 21 milyon 538 bin nufusla Florida ve 19 milyon 518 bin nüfusla New York takip etmektedir.
Eyaletler arasında en az nüfusa sahip olanlar ise 580 bin kişi ile Orta Batı bölgesindeki Wyoming yer alır. Wyoming tek başına bir ülke olsaydı Avrupa'nın en küçük ülkeleri Malta ve Luxemburg ile yarışacaktı.
Yüzölçümü bakımından 1 milyon 723 bin metrekare alan ile Alaska ABD'nin en büyük eyaletidir. Tek başına ülke olsaydı Alaska yüzölçümü açısından Libya ve İran'ın arasında kalacaktı.
Eyaletlerin nüfusları ve yüzölçümlerinden daha önemlisi ise ekonomi. Örneğin Silikon Vadisi gibi çok önemli bir iş sahasını elinde bulunduran California, ABD'nin en büyük ekonomiye sahip eyaletidir. Sadece Silikon Vadisi'nde Google, Amazon ve Apple gibi dünyanın en büyük çok sayıda şirketi bulunuyor. Altın eyalet ünvanını elinde bulunduran California tek başına ülke olsaydı bugün dünyanın en büyük beşinci ekonomisine sahip ülke konumunda olurdu. İngiltere, Fransa, İtalya ve Hindistan gibi ülkelerden tek başına daha büyük bir ekonomik gelire sahip olan California, uzmanlara göre yakın bir zamanda Almanya'yı da geride bırakarak dördüncü sıraya yükselecek.
Daha detaylı bilgi edinmek için videoyu izleyebilirsiniz.
KAYNAK: Kablosuz Dergi