Amerikalılara Türk Kahvesini Sevdirdi: Gizem White
Gizem Şalcıgil White namıdiğer Turkish Coffee Lady, Türk kahvesini kültürüyle birlikte Amerikalılara tanıtmaya kendini adamış bir gastro diplomat. Virginia, Alexandria'da 5 Aralık Dünya Türk Kahvesi Gününü valiye kabul ettirdi. Washington Post'ta yayınlanan haberde ona verilen 'Turkish Coffee Lady' ünvanıyla aynı adı taşıyan kendi markasını yarattı. White, tüm bu serüveni ve dünyada hakettiği değeri bulamayan Türk kahvesinin öyküsünü abdpost.com editörü Özlem Özgüt Yörekli'ye anlattı.
Gizem Şalcıgil White 2009 yılında geldiği Amerika Birleşik Devletleri'nde gastro diplomasi üzerine yüksek lisans yaptı ve ülke markalaştırma konsepti ile tanıştı. Yüksek lisansını tamamlayınca da Türkiye'nin hangi eşsiz lezzetini dünyaya tanıtsam diye düşünürken çok sevdiği Türk kahvesi aklına geldi. Ne de olsa Türk kahvesi dünyada ilk pişirme tekniğine sahip olan kahve türüydü ve hemen herkes Türk kahvesinin namını duymuştu, ancak pratikte bu, dünyaya yayılmamış bir değerdi.
KÜLTÜREL MARKALAŞTIRMA YOLUNDA ÜRK KAHVESİ
2012 yılında kolları sıvayan White; çevresindeki eş, dost, akrabanın "Kahve olmaz! Neden lokum değil? Neden baklava değil?" baskılarına kulaklarını tıkayarak, Türk kahvesi üzerine dijital bir platform kurdu. Belki de kendisinin bile tahmin etmediği kadar yoğun ilgi gören bu platformun takipçileri artık yüzyüze elle tutulur bir girişim bekleyince White, Türk kahvesinin 150 yıllık adresi Kuru Kahveci Mehmet Efendi'nin kapısını çaldı.
BİNLERCE AMERİKALIYA TÜRK KAHVESİ İKRAM ETTİ
Hiçbir kar amacı gütmeden tamamen gönüllü olarak çıktığı bu yolda, Kurukahveci Mehmet Efendi'nin büyük desteğini almayı başaran White, o dönem ABD'de yaygınlaşan food truck'lar arasında hiç Türkiye'yi temsil edenlerin olmadığını farketti. Sponsorunun tam desteğiyle hemen bir food truck ayarlandı ve kendisi gibi gönüllü gençlerle ABD'de eyalet eyalet, şehir şehir dolaşarak Amerikalılara binlerce fincan Türk kahvesi ikram etti.
Bununla da kalmayıp Türk kahvesinin pek de bilinmeyen doğuş öyküsünü ve tarihçesini anlattı. Yanında, kahvenin kültürümüzde olmazsa olmazları lokum ve baklava da ikram etti. Türkiye'yi tanıttı. Faladdin uygulamasıyla Amerikalılara fal baktı.
Çok güzel geri dönüşler alan White, Amerikalıların Tük kahvesinin tadına bayıldıklarını ve fal olayını çok sevdiklerini anlattı. Hatta birçok kişinin tadım yaptıktan sonra yanında arkadaşlarını da getirdiğini söyledi.
WASHINGTON POST, ONU, 'TURKISH COFFE LADY' İLAN ETTİ
Hal böyle olunca ABD basınının da dikkatini çeken White ve Türk kahvesi dağıtan food truck girişimi, bir anda Washington Post'a haber oldu. Ve ilk defa o makalede kendisinden 'Turkish Coffee Lady' diye bahsedilince kısa sürede tüm Amerikalıların Turkish Coffee Lady'si oluverdi.
KURU KAHVECİ MEHMET EFENDİ VE ARZUM OKKA'NIN BÜYÜK DESTEĞİ
O sıralar Türk Hava Yolları'nın Washington ofisinde halkla ilişkiler biriminde çalışan White, ABD'de yoğun ilgi görünce Avrupa'dan da davet aldı. Yıllık iznini kullanarak Amsterdam, Paris gibi pekçok Avrupa başkentinde food truck ile Türk kahvesi ikram ederek gastro diplomasi yolculuğuna devam etti. Belçika'da NATO Genel Merkezi'nde kahve dağıttı. Ama artık food truck'ın üzerinde 'Turkish Coffee Lady' yazıyordu. Ve o günden sonra Kuru Kahveci Mehmet Efendi'nin yanı sıra ana sponsorları arasında Arzum Okka da yer aldı. Bu yolculukta kendisine TC Kültür Bakanlığı da destek oldu.
Tam da o zaman bu işin sürdürülebilir olması için ticaretini yapması gerektiğini kavradı. Avrupa turundan sonra Dünya Bankası'na geçti ve 10 ay kadar kadın güçlendirme programında çalışınca minik de bir kızı olduğu için onun da geleceği adına ve bu işi daha güçlü ilerletebilmek için kendi markasını oluşturmaya karar verdi. İşinden ayrılarak kendisine verilen ünvan ile aynı isimde Turkish Coffe Lady adlı kahve markasını oluşturdu.
DÜNYANIN İLK PİŞİRME TEKNİĞİNE SAHİP KAHVESİ
1554 yılında Osmanlı topraklarına gelen kahve çekirdekleri tadlandırılmak için kavrulmuş ve daha da lezzetlendirmek için deneme yanılma yöntemiyle öğütülmüş. Ardından ocakta köpük köpük olana kadar pişirilmiş. Bu işlem dünyada yaygınlaşmaya başlayan kahve çekirdeğinin ilk defa pişirilmesi yöntemidir ve ilk kahvehane de Osmanlı topraklarında açılmıştır. Hatta zamanla kahvenin daha iyi köpürmesi için Türkler cezveyi tasarlamıştır.
White, ilk pişirme tekniğine sahip olan kahvenin Türk kahvesi olduğunun tüm dünyadaki kaynaklarda vurgulandığını söyledi. Ancak başta biz Türkler olmak üzere bu önemli detayı bilmiyoruz. Algı olarak hemen herkes Türk kahvesini duyup biliyor ama tadını bilmiyor. Aşırı kahve tüketen Amerikalılar Starbucks sayesinde bir İtalyan kahve pişirme türü olan espressoyu tercih ediyorlar. Türk nüfusun yoğun yaşamadığı eyaletlerde Türk kahvesi, kafe ve restoranlarda bulunmuyor bile. Oysaki dünyaya kahveyi pişirerek içmeyi ilk öğreten toplum Türkler ve ilk kahve de Türk kahvesi.
White, haksızlığa uğrayan bu değerimizi ABD genelinde yaygınlaştırmak için çalışmalarına aşkla devam ediyor. Şu anda 4 çeşit kahvesi var. Bunlardan ilki dibek kahvesi olarak bilinen 'Mardin' kahvesi. İkincisi kakule aromalı 'Kapadokya', üçüncüsü damla sakızlı 'Ege' ve tabii ki olmazsa olmaz klasik 'İstanbul' kahvesi. Listeye 4 ürün daha eklenmek üzere.
KAHVE ZİRVESİ
Bu yolculukta White yine aynı adı taşıyan bir de vakıf kurmuş. Tüm ekibi gönüllü olarak ona destek oluyor. Bu sene ilki New York'ta düzenlenen bir kahve zirvesi başlattılar ve hazırladıkları belgeseli ABD'nin birçok eyaletinde izlettiler. Sonuncusu da geçtiğimiz hafta İstanbul'da gerçekleşti. Devamı da gelecek.
Mikro sanat ustası Hasan Kale de bu serüvende White'a eşlik ediyor. Küçücük kahve fincanlarına ve tabaklarına, gittikleri her şehrin simgelerini kahve telvesiyle resmediyor. Mardinliler dibek kahvesi, Urfalılar mırra, Antepliler menengiç, Safranbolulular safranlı, Egeliler damla sakızlı Türk kahvesi içiyorlar. Hepsinin de farklı pişirme teknikleri var. Kimisi közde kimisi kumda pişiyor. Hasan Kale de her gittikleri yerde sanatını konuşturuyor.
White'ın Alexandria'da açtığı bir de kafesi var. Bu mekanın üst katı kafe, alt katında ise Hasan Kale'nin eserleri ve Türk kahvesinin kültürü ile tarihçesini anlatan öğeler bulunuyor. Mekana ilgi o kadar yoğun ki açılış günü gece geç saatlere kadar kuyruk olmuş.
ALEXANDRIA, 5 ARALIK DÜNYA TÜRK KAHVESİ GÜNÜNÜ KABUL ETTİ
Bu sene Turkish Coffe Lady markasının 5. yılı ve Alexandria bu markaya '2022 Başarı Hikayesi' ödülü verdi. White birkaç yıl önce bölgenin valisine resmi başvuruda bulunarak 5 Aralık Düya Türk Kahvesi Gününü ABD'de resmileştirmeyi başardı. abdpost.com'a bu seneki 5 Aralık'ta da çok büyük bir sürprizle geleceklerinin müjdesini verdi.
Kendisine biz de ekip olarak bu yolculukta başarılarının devamını diliyoruz. Keyifli sohbetimizi yukarıdaki videodan izleyebilirsiniz.