Manisa Alaşehir'in Eski Adı Neden Philadelphia?
Manisa'nın Alaşehir ilçesi, yalnızca Türkiye'nin değil, dünyanın önemli tarihsel ve dini miraslarından birini barındırıyor. Bugün Alaşehir olarak bilinen bu yerleşim, antik çağda "Philadelphia" adıyla anılıyordu. Peki, bu isim nasıl ortaya çıktı ve tarihsel sürecinde nasıl bir yol izledi?
Manisa'nın Alaşehir ilçesi, yalnızca Türkiye'nin değil, dünyanın önemli tarihsel ve dini miraslarından birini barındırıyor. Bugün Alaşehir olarak bilinen bu yerleşim, antik çağda "Philadelphia" adıyla anılıyordu. Peki, bu isim nasıl ortaya çıktı ve tarihsel sürecinde nasıl bir yol izledi?
Alaşehir'in eski adı Philadelphia, M.Ö. 150-138 yılları arasında Bergama Kralı II. Attalos Philadelphos tarafından verilmiştir. "Kardeşseverlik" anlamına gelen bu isim, kralın kardeşi Eumenes'e duyduğu derin sevgiyi ve sadakati simgeliyor.
Philadelphia, kurulduğu günden itibaren yalnızca coğrafi değil, kültürel açıdan da önemli bir merkez haline gelmiştir.
Roma döneminde Anadolu’nun en önemli şehirlerinden biri haline gelen Philadelphia (Alaşehir), M.S. 40'lı yıllarda Hristiyanlığı kabul etti ve bir dini merkez olarak öne çıktı. İncil’de adı geçen yedi kiliseden biri olan St. Jean Kilisesi burada bulunuyor.
Hristiyan dünyası için bu şehir, Hz. İsa’nın Havari Yuhanna’ya gönderdiği mesajların ulaştırıldığı yedi kiliseden biri olarak büyük bir öneme sahipti. Zamanla bu kutsal miras, Philadelphia’nın tarihsel ve dini kimliğini güçlendirdi.
Tarihin farklı dönemlerinde çeşitli kültürlere ev sahipliği yapan şehir, Bizans İmparatorluğu döneminde de askeri açıdan stratejik bir öneme sahipti. Güçlü surları sayesinde defalarca kuşatılmasına rağmen direnen şehir, nihayetinde 1389 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedildi. Bu zaferin ardından Alaşehir, Türkler tarafından "Âlâ Şehir" olarak adlandırılmaya başlandı.
Rivayete göre, Yıldırım Bayezid şehre yüksek bir tepeden bakarken, "Âlâ Şehir" diyerek bugünkü adını vermiştir. Bazı tarihçiler ise surların siyah ve beyaz taşlarla çevrili olmasının bu ismi doğurduğunu öne sürer.
Alaşehir’in adı sadece Türkiye’de değil, dünyanın diğer köşelerinde de bir ilham kaynağı olmuştur. XVI. yüzyılda yapılan bir Anadolu haritasında, bugün Amerika’nın ünlü şehri Philadelphia da yer alır. Bu isim, Amerika’nın Roma İmparatorluğu’nun manevi mirasçısı olduğuna inanan dönemin yöneticilerinin, antik yerleşimlere verdikleri bir hürmet olarak ortaya çıkmıştır. Böylece Alaşehir’in eski adı, okyanusları aşarak Amerika’ya taşınmış ve Philadelphia adı, ABD’deki bu yeni yerleşim için ilham kaynağı olmuştur.
Günümüzde Alaşehir, bu zengin tarihsel geçmişiyle dikkat çekmeye devam ediyor. Hem antik Roma ve Bizans izlerini hem de Hristiyanlık tarihinin önemli bir parçası olan St. Jean Kilisesi’ni barındıran Alaşehir, hem yerli hem yabancı turistler için önemli bir ziyaret noktası. Kültür Bakanlığı tarafından korunan bu tarihi miras, restorasyon çalışmalarıyla gelecek nesillere aktarılmaya çalışılıyor.