California'lı Kölelerin Torunlarına 200'şer Bin Dolar Tazminat

ABD'nin Kaliforniya eyaletinin kölelik tazminatı özel heyeti, ırkçılık ve köleliğin bugünkü kalıcı etkisinden dolayı kölelerin torunlarının 200 bin dolardan fazla tazminat alabileceğini duyurdu.

The Telegraph'ın haberine göre, Kaliforniya Valisi Gavin Newsom'ın emriyle oluşturulan 9 kişilik heyet ırkçılık ve köleliğin etkilerini inceledi. Grubun derlediği raporu inceleyen The New York Times'ın belirttiği üzere heyet, 1933'le 1977 arasında meydana gelen konut ayrımcılığı sonucu, eyalette yaşayan yaklaşık 2 milyon siyah kişiye yaklaşık 569 milyar dolar tazminat ödenmesi gerektiğini hesapladı.

Karşılaştırma yapmak gerekirse, Kaliforniya'nın okullar, hastaneler, otoyollar, polis ve hapishaneler için toplam harcaması yaklaşık 510 milyar dolardı.

Heyet kitlesel hapsetme, siyahların sahip olduğu işletmelerin değer kaybetmesi, haksız mal haczi ve sağlık hizmeti adaletsizliği üzerinde de durdu.

Şimdi elinde bir hesaplama bulunan heyet, tazminatların nasıl ödenmesi gerektiğini düşünüyor.

The Times'a göre, heyet üyelerinin bazıları doğrudan koşulsuz nakit ödemeleri desteklerken, diğerleri fonları özellikle eğitim ve konut yardımları için kullanmayı öneriyor. Heyetin tam raporu gelecek yıl açıklanacak.

Kaliforniya, kölelerin torunlarına tazminat vermeye yönelik plan geliştiren bir yasayı ilk geçiren eyalet olarak 2020'de tarihe geçmişti.

Tasarıyı yazan Kaliforniya Temsilciler Meclisi üyesi Demokrat Partili Shirley Weber, "Kaliforniya birçok sorunuyla yüzleşti ancak kölelikteki rolüyle henüz yüzleşmedi" demişti.

Heyete göre tazminat alacakların ailesinde, köleleştirilmiş bir Afro-Amerikalı ya da "19. yüzyılın sonundan önce ABD'de yaşayan özgür bir siyah kişi" olması gerekiyor.

Heyet, köleliği desteklemeyen bir eyalet olmasına rağmen Kaliforniya'da 1852'de en az 1500 köleleştirilmiş siyahın yaşadığını hesapladı. Ku Klux Klan üyelerinin eyalette öne çıkması ve eyalet yönetimi ve kolluk kuvvetlerinde görev alması, bu siyahların hayatlarını daha da zorlaştırdı.

The Times'ın haberinde belirtildiği üzere köleliğin etkileri bugün de hissediliyor; Federal Rezerv Kurulu'na göre, ABD'de siyah bir ailenin ortalama hanehalkı geliri 24 bin 100 dolar, beyaz bir aileninkiyse 188 bin 200 dolar.

Kaliforniya kölelik tazminatı için çaba sarf eden ilk eyalet olmasına rağmen ABD'de telafi için çaba sarf eden ilk yer değil.

Illinois eyaletine bağlı Evanston şehri, geçen yıl siyah sakinlere tazminat sunan ilk şehir olmuştu. Bu örnekte, 1919'la 1969 arasında  şehirde yaşayan ve konut ayrımcılığına maruz kalan kişilerin torunları olduğunu veya doğrudan kendisinin bu tür bir ayrımcılığa maruz kaldığını kanıtlayabilen sakinler, doğrudan ev onarımları veya ipotekli konut (mortgage) kredisi için 25 bin dolarlık hibe alabiliyor.