Dünyada Bir İlk: 120 Yıllık Palace Theater Yerden 3 Kat Yükseltildi, Başarılı Mimar Gülşah Elçin Sevimli Projede Büyük Bir Rol Üstlendi!

New York'un kalbinde bulunan Broadway'in ikonik yapılarından biri olan Palace Theater, 120 yıl sonra büyük bir restorasyon sürecinden geçti ve ihtişamını modern bir dokunuşla birleştirdi.

1913 yılında inşa edilen ve Vaudeville gösterileriyle parlayan bu tarihi tiyatro, 2.5 milyar dolarlık dev bir restorasyon projesinden geçti. Bu büyük projede, hem mimarlık hem de mühendislik anlamında dünya çapında bir başarıya imza atıldı.

Restorasyon süreci, Türk mimar Gülşah Elçin Sevimli ve uluslararası mühendislik ekipleri tarafından yönetildi. Dünyada ilk kez yapılan bu büyük çalışmanın detaylarını Gülşah Elçin Sevimli, ABDPost New York Temsilcisi Özlem Özgüt Yörekli'ye anlattı.

120 Yıllık Yapıda Titiz Çalışma

İlk açıldığı yıllarda Vaudeville gösteri merkezi olarak faaliyete geçen Palace Theater, zamanla Broadway’in en prestijli tiyatro salonlarından biri haline geldi.

Büyük Broadway yıldızları Judy Garland, Liza Minnelli, Meryl Streep gibi isimler burada sahne alarak tiyatronun adını tüm dünyaya duyurmuştu. Aynı zamanda Frank Sinatra ve Elton John gibi müzik efsaneleri de Palace Theater'dan geçmişti.

Ancak bina, modern gereksinimleri karşılamak ve tarihi binadan daha fazla gelir elde edilmesi adına kapsamlı bir restorasyona ihtiyaç duydu. 

TSX Broadway projesinin bir parçası olarak, tiyatro zemin katından kaldırılarak altında ticari alanlar yaratılmak üzere büyük bir mühendislik çalışması yapıldı. Gülşah Elçin Sevimli ve ekibi, tiyatroyu yerinden kaldırarak, alt kısmına mağazalar ve alışveriş alanları için uygun bir alan oluşturmayı  başardı.

Sevimli, bu süreci şu şekilde anlatıyor: “Bu tür bir işlem dünyada daha önce hiç yapılmamıştı. Yatay kaydırmaların örnekleri olsa da, biz dikey olarak 120 yıllık bir binayı hareket ettirdik. Bu oldukça yenilikçi bir yaklaşımdı.”

Dünyada Bir İlki Gerçekleştirdiler

Palace Theater’ın yenilenmesi, 2.5 milyar dolarlık dev bir inşaat projesi olarak hayata geçirildi. Binanın 7080 tonluk devasa ağırlığı, son teknoloji mühendislik yöntemleri ile yaklaşık 30 feet (yaklaşık 3 kat) havaya kaldırıldı. Bu işlem, “dikey kaldırma” olarak bilinen ve dünyada bir ilk olan bir teknik.

Kolonlar yavaşça eklenerek yapıya yeni katlar inşa edildi. Bu sayede, binanın yapısı bozulmadan, modern gereksinimlere uygun şekilde yenilenmesi sağlandı. 

Palace Theater’ın restorasyonu için bir araya gelen mühendislik ve mimarlık ekipleri, tarihi mirası modern gereksinimlerle uyumlu hale getirmek adına yoğun bir çalışma yürüttüler.

Mancini Duffy mimarlık firması liderliğinde, Severud mühendislik ve PBDW tarihi restorasyon mimarları, Palace Theater’ın iç mekanını ve dış cephesini koruyarak, modern işlevler kazandırdılar.

WJE (Restoration Engineers) ve JBC Restoration gibi önemli restorasyon mühendislik firmaları da projeye katkı sağladı. Ayrıca, tiyatro donanımlarının yeniden tasarlanması ve modernize edilmesi konusunda Theatre Projects tiyatro ekipmanları mühendisliği, Urban Foundation Engineering ise binanın kaldırılmasıyla ilgili çalışmalar yaptı.

L&L Holding tarafından sahip olunan proje, inşaatı üstlenen Structuretone ve Pavarini McGovern gibi müteahhit firmalar tarafından gerçekleştirildi. Akustik mühendislik konusunda ise Jaffe Holden gibi uzmanlar, tiyatro salonunun ses düzenlemelerini mükemmel bir seviyeye getirdi.

Tarihi Bina Büyük Bir Titizlikle Kaldırıldı

Tiyatronun bu şekilde yükseltilmesi, mühendislik açısından büyük bir zorluktu. 34 ayrı kolon, binanın temeline yerleştirilerek her biri dört hidrolik jack ile kontrollü bir şekilde yükseltildi.

Sevimli, “Başlangıçta süreç çok yavaştı. Bu kadar büyük bir yapının kaldırılmasının ne kadar dikkat gerektirdiğini ancak orada çalışarak anlayabilirsiniz,” diyerek sürecin ne kadar riskli olduğunu vurguluyor.

Bu süreçte kullanılan özel teknikler sayesinde tiyatro, çok büyük bir ağırlığı güvenli bir şekilde kaldırarak yeni alanlar oluşturuldu. Sevimli, gece gündüz süren bu işlemi titizlikle denetleyerek, yapının güvenliğini sağladı.

Projede, tiyatronun alt kısmında ise üç katlık bir eğlence alanı açıldı. 49 katlı Hilton Tempo Hotel, otel ve tiyatro bileşimini bir araya getirerek, hem kültürel hem de ticari açıdan büyük bir değer oluşturdu.

Proje, yaklaşık 9-10 yıl süren yoğun bir çalışmanın sonunda 2024 yılında tamamlandı.

Gülşah Elçin Sevimli Büyük Bir Başarıya İmza Attı

Gülşah Elçin Sevimli, projede başından itibaren önemli bir pozisyonda yer aldı. Genç yaşta, bir kadın olarak, tarihî bir yapının restorasyon sürecinde liderlik yapmanın kendisine büyük bir sorumluluk yüklediğini belirtiyor. 

Gülşah Elçin Sevimli, başarısının arkasındaki sırları ise şu sözlerle açıklıyor: "Mimarlık mesleği erkek egemen bir alan olabilir, ancak ben her zaman insanlarla sağlıklı iletişim kurmaya ve her türlü zorluğa karşı pes etmemeye odaklandım."

ABD'de En Başarılı Mimar Tasarımcısı Ödülüne Layık Görüldü

Bu dev projede, yer alan üç kadından biri olan Gülşah Elçin Sevimli, Palace Theater’ın restorasyon sürecinin başındaki isimlerden biri olarak büyük takdir topladı. 

Gülşah Elçin Sevimli’nin önderliğinde, projede görev alan mühendislik ekipleri de tarihi unsurları koruyarak, modern ihtiyaçlarla uyumlu bir tasarım ortaya çıkardı. Sevimli, aynı zamanda bu projeyle Uluslararası Başarı ve Kariyer Ödülleri'nden En Başarılı Mimar Tasarımcısı Ödülüne layık görüldü.

Gülşah Elçin Sevimli, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'ne özel olarak, Atatürk’ün mirası Cumhuriyet Okulu tarafından plaketle ödüllendirildi.

Tüm Hayalleri Bir Depremle Başladı

Gülşah Elçin Sevimli, 10 yaşında Türkiye'den Amerika'ya göç etti ve burada mimarlık eğitimi aldıktan sonra profesyonel kariyerine yön verdi. Şu anda, mimarlık kariyerinin dışında kendi kurduğu Guest Design Studio şirketiyle de özel projelere imza atıyor. Sevimli, ayrıca sağlık sektörüne yönelik tasarımlar üzerinde çalışarak, insanların yaşam alanlarını iyileştirmeye yönelik projelere de imza atıyor.

Gülşah Elçin Sevimli, “Her şey bir hayalle başlar. Gençlere de tavsiyem, hayallerinin peşinden gitmeleri ve asla pes etmemeleridir. Ben de yıllar önce, çocukken Bursa'da geçirdiğim bir depremden sonra yıkılmayan binalar inşa etmek hayaliyle başladım. Şimdi, bu büyük projede yer almanın gururunu yaşıyorum,” diyor.

Palace Theater’ın restorasyonu, sadece tarihi bir binanın yeniden hayata geçirilmesinden ibaret değil. Bu proje, geçmişin kültürel mirası ile geleceğin modern yapılarını birleştiren büyük bir başarı.

Broadway’in en gözde salonlarından biri olan Palace Theater, New York’un sanat dünyasında önemli bir yer tutmaya devam edecek.