Dünyanın Covid-19'la İmtihanı ve Yüzen Yunuslar

Esra Öziskender'in haberi. 

Sevgili Mustafa Karabekmez, bizler için Koronavirüsle ilgili güzel bir yazı kaleme aldı.

Dünyanın Covid-19'la İmtihanı​

Aralık 2019 da Çin’in Wuhan kentinde başlayan yeni tip Corona Virüsü, şu ana kadar (28.04.2020) dünyada 200 den fazla ülkede 3 milyondan fazla insana bulaştı ve 200.000 den fazla can kaybına neden oldu. Bu salgın 11 Mart’ta Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel bir pandemi olarak ilan edildi.

Virüsün yayılmaya başlamasından bu yana her ülke salgınla mücadele için tedbirler almaya başladı ve politikalar oluşturdu. Bazı ülkeler benzer tedbirler alırken bazıları ise özgün stratejiler izlediler. 

Virüs mücadelenin iki boyutu var.  Birincisi hastalığa yakalanmamak. Yani gerekli izolasyon, temas ve hijyen kurallarına uyum. Bu daha ziyade toplum (millet) ile ilgili bir durum. Bu da o milletin eğitim seviyesi ve devletlerin açıkladığı tedbirlere uyum kabiliyeti ile ilgili. Bu konuda halkının eğitim seviyesine ve bilinç düzeyine çok inanan ve sokağa çıkma yasağı uygulamayan İsveç gibi ülkeler de var. Sokağa çıkma yasağı uygulandığı halde temas etmemeyi başaramayan Akdeniz ülkeleri de var. Tabii her ülkenin kendine özgü koşulları var. Örneğin İsveç, Türkiye’nin bir buçuk katı büyüklüğü bir toprak parçasında İstanbul’un Avrupa Yakası kadar bir nüfus barındırıyor. En büyük şehir Stockholm’un nüfusu sadece 1,5 milyon ve 14 ada üzerine kurulu. Nüfus yoğunluğu çok düşük olduğu için böyle bir ülkede izolasyon daha kolay. Ama sonuç olarak geldiğimiz noktada İsveç’in aldığı sürü bağışıklığı kararı, benzer demografiye sahip komşuları Norveç ve Danimarka’ya göre başarısız olmuş durumda. 

Salgına yakalanmamayı becerme konusunda en başarılı ülkeler, nüfuslarına göre az vaka görülen ülkeler. Bunlar Güney Kore, Yunanistan, Gürcistan, Doğu Avrupa ve Balkan Ülkeleri. Ancak burada en önemli kriterlerden birisi de test sayısı. Çünkü test yapmayınca vakaları tespit edemiyorsunuz. Dolayısı ile hastalığa yakalanmama ve salgınının önünü aldığı önlemlerle kesme konusunda en başarılı ülke Güney Kore. Güney Kore MERS salgınından elde ettiği deneyimle salgının ilk günlerinden itibaren çok şeffaf bir politika uyguladı. Bu konuda teknolojiyi iyi kullandı. Çok sayıda test yaptı. Covid 19 pozitif olan kişilerin konumlarını ve son 2 haftada bulundukları konumları GSM verisi kullanarak “kişi adı yazmadan” Google maps benzeri bir uygulama yazılımı ile halkına ilan etti. Koreliler eğer bu lokasyonlarda bulunmuşlarsa, kendileri test merkezlerine gidip hızlı bir şekilde test yaptırdılar ve Covid 19 pozitif sayısının yoğun olduğu yerlerden de uzak durdular. Dolayısı ile Türkiye’de il bazında açıklanmayan veriler, Güney Kore’de mahalle ve sokak bazında açıklandı ve etkin bir izolasyon uygulandı.