'Turkey' Yerine 'Türkiye' Denilmesinin ve NYC Okullarında Dini Bayramların Tatil Edilmesinin Mimarı: Şevkiye Teyze

Amerika’da yaşayan Türk toplumunun yakından tanıdığı Şevkiye Sun, yıllardır sessiz ama etkili bir mücadele vererek Türk kimliğinin güçlenmesi için çalıştı. 1971 yılında Amerika'ya göç eden Sun, kendi menfaatlerini bir kenara koyarak Türkiye’nin ve Amerika’da yaşayan Türk toplumunun haklarını savunmayı kendine görev edindi.

ABDPost New York Temsilcisi Özlem Özgüt Yörekli, Türk Amerikan toplumunun Şevkiye Teyzesi ile röportaj yaptı.

‘Türkiye’ İsmi İçin Yıllarca Emek Verdi

1971 yılında ABD’ye yerleşen Sun, hiçbir unvan veya makam beklemeden Türk toplumunun haklarını savunmayı kendine görev edindi. Sun’un en büyük başarılarından biri, Amerika’da Türkiye’nin adının resmî yazışmalarda "Turkey" yerine "Türkiye" olarak kullanılmasının yolunu açması oldu.

Şevkiye Sun, Türkiye'nin isminin uluslararası alanda "Türkiye" olarak kullanılmasını sağlamak için yıllarca uğraş verdi. Okullarda Türk çocuklarının "hindi" anlamına gelen "Turkey" kelimesi nedeniyle alay konusu olması, onu bu konuda harekete geçirdi. 

ABD Başkanının Eşine Ulaştı

Yıllar süren çabaları sayesinde, Amerikan yetkililerine ve kamuoyuna bu konunun önemini anlattı. Mektuplar yazarak gazetelere ve yetkililere ulaşan Sun, dönemin ABD Başkanı George H.W. Bush’un eşi Barbara Bush’a kadar ulaşarak destek aldı. Bu yoğun çabalar sonucunda, 1990 yılında New York eyaletinin başkenti Albany’de Türkiye ismi resmî olarak tanındı.

Okullarda Dini Bayramların Resmileşmesinde Büyük Rol Oynadı

Amerika’daki Müslüman çocukların dini bayramlarının resmî tatil ilan edilmesi için de yıllarca mücadele veren Sun, yerel yönetimlere, belediye başkanlarına ve sivil toplum kuruluşlarına başvurular yaptı. İlk yıllarda pek destek görmese de, 2015 yılında New York Belediyesi, Müslümanların iki büyük bayramının resmî tatil olmasına karar verdi. Bu zafer, 90’lı yıllardan beri verilen emeğin bir sonucu oldu.

Şevkiye Sun, Amerika’daki Müslüman çocukların dini bayramlarının resmi tatil ilan edilmesi için yıllarca mücadele verdi. Başlangıçta Müslüman nüfusun oldukça az olduğunu belirten Sun, zamanla nüfusun arttığını ve 1990'larda ailelerin çocuklarının kendi kültürlerine uygun bir eğitim almasını ve bayramlarda okula gitmemelerini talep etmeye başladıklarını ifade etti. 

Amerika’daki Hristiyan ve Yahudi bayramlarının tatil edilmesinin aksine, Müslüman çocuklar Ramazan ve Kurban Bayramı'nda okula gitmek zorunda kalıyorlardı. Sun, Müslümanların bayramlarını kutlayabilmeleri için harekete geçmeye karar verdi.

1990’larda New York’ta eğitim kurumlarına gönderdiği dilekçelerle bayramların tatil olması için başvurular yaptı. Ancak bu başvurulara verilen cevaplar hayal kırıklığı yaratmıştı. “Sayınız az olduğu için bu talepleri gözden geçirmiyoruz” gibi yanıtlar alan Şevkiye Sun, bu engelleri aşmak için binlerce imza toplamak amacıyla camilere, sivil toplum kuruluşlarına ve Müslüman topluluklara başvuruda bulundu. Ancak süreç çok yavaş ilerliyordu ve birkaç belediye başkanının değişmesine rağmen kimse bu konuyu gündeme almadı.

İslamofobi Hızla Yayılmaya Başladı

2001’deki 11 Eylül saldırıları, Amerika’daki Müslüman toplumu için zor bir dönemi başlattı. İslamofobi hızla yayıldı ve Müslümanlar, toplumda olumsuz bir şekilde ilişkilendirilmeye başlandı. Sun, o dönemde birçok kişinin mücadeleye son vermeyi düşündüğünü, ancak kendisinin vazgeçmediğini belirtti. “Bu, bir hak meselesiydi” diyerek Müslüman çocukların da diğer dini bayramlar gibi tatil hakkına sahip olması gerektiğini vurguladı.

2015’te New York Belediye Başkanlığı seçimleri yaklaşırken, Şevkiye Sun ve Müslüman topluluklar adaylarla görüşmelere başladı. Müslümanlar, seçilecek adaylardan bu konuda söz almak istiyordu. Seçimlerin ardından Bill de Blasio başkanlık koltuğuna oturdu ve Sun’a verdiği sözü yerine getirerek, Müslüman bayramlarını New York’ta resmi tatil ilan etti.

Sun, bu kararı duyduğunda yaşadığı duyguları şu şekilde ifade etti: “O an Allah’a şükrettim, gözlerim doldu. Onlarca yıl süren çabamızın karşılığını almıştık.” Bu zafer, sadece New York ile sınırlı kalmayıp, diğer eyaletlerde de benzer taleplerin gündeme gelmesine ilham verdi. 

Köy Okullarına Yardım Gönderdi

Ancak Sun’un katkıları bununla sınırlı kalmadı. O, Türkiye’de köy okullarına yardım gönderen bir öncü oldu. Maddi durumu kısıtlı çocukların defter ve kalem alabilmesi için yıllarca Kızılay gibi yardım vakıflarıyla iş birliği yaptı. "Bir kalem için tavuklarının yumurtasının satılmasını bekleyen çocukları düşündüm ve elimden geleni yaptım" diyen Sun, bu süreci tek başına yürüttü.

Türk ve Müslüman toplumunun geleceği için büyük adımlar atan Şevkiye Sun’un yıllar süren emeği sayesinde, bugün Amerika'da Türkiye ismi resmî yazışmalarda yerini alırken, Müslüman çocuklar bayramlarını özgürce kutlayabiliyor.

Onun yıllarca verdiği mücadele bugün hem Türkiye’nin uluslararası alandaki imajına hem de Amerika’daki Türk ve Müslüman toplumuna büyük katkılar sundu.